Naar hoofdinhoud Naar footer

Kwaliteitsverpleegkundige helpt met uitdagingen in de gehandicaptenzorg

Het aantal kwaliteitsverpleegkundigen groeit snel binnen de gehandicaptenzorg. Wat houdt deze rol in? Waarom is de rol belangrijk? En hoe inspireer je elkaar? Dit komt aan bod in het lerend netwerk met 100 kwaliteitsverpleegkundigen. Samen willen ze de rol vormgeven en elkaar inspireren.

Wendy Oord van Alliade en Addie ter Steege van Philadelphia zijn kwaliteitsverpleegkundige. Hoe kijken zij naar hun rol en het netwerk?

Een kwaliteitsverpleegkundige brengt kennis en kwaliteiten over

Een kwaliteitsverpleegkundige ondersteunt agogisch geschoolde teams door kennis te delen vanuit diens hbo-opleiding tot verpleegkundige. Merk je bijvoorbeeld onrust bij een cliënt? Controleer de oren. De cliënt kan verstopte oren of een oorontsteking hebben.

Daar denk je niet snel aan, omdat cliënten lichamelijke klachten niet of op een andere manier aangeven. Een verpleegkundige deelt hierover kennis. Bijvoorbeeld vanuit dit model: ‘somatische oorzaken voor probleemgedrag’ van het Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE).

Een kwaliteitsverpleegkundige helpt met de juiste informatie bij de juiste zorgverlener

Een kwaliteitsverpleegkundige zorgt vaak voor een betere toeleiding naar de juiste arts of specialist. Wendy: ‘Dan organiseer je de zorg voor een cliënt beter. Dit is van belang, ook omdat de huisartsenzorg onder druk staat. En er is een groot tekort aan artsen verstandelijk gehandicapten (AVG of artsen VG).’

Addie: ‘Voor de juiste zorg is het nodig om te weten welke beperking een cliënt heeft en wat in dat geval vaker voorkomt op het gebied van gezondheid. En wat je dan kunt doen, zoals bloedprikken of in de oren kijken.’

Een kwaliteitsverpleegkundige helpt bij de vertaling van beleid naar praktijk

In de vertaling van beleid naar praktijk gaat het bijvoorbeeld over het vertalen van een diagnose naar verpleegafspraken en zorgafspraken. En het gaat over werken volgens de laatste richtlijnen die bewezen effectief zijn.

Addie: ‘We maken bijvoorbeeld gebruik van een vragenlijst van de Academische werkplaats Sterker op Eigen Benen: het Proactief Gezondheidsonderzoek. Alle gebieden van gezondheid komen hierin aan bod voor een compleet beeld van de cliënt. Blijkt bijvoorbeeld dat er lange tijd geen onderzoek naar het gehoor is gedaan? Goed om dat dan op te pakken.’

Voor een goed zorgproces is daarnaast goed en passend beleid nodig dat meegroeit met maatschappelijke veranderingen en nieuwe inzichten. Er mag meer gekeken worden naar lichaam en geest als geheel, bijvoorbeeld door leefstijl mee te nemen. Wendy: ‘Beweging heeft positieve effecten op het lichaam, maar kan ook helpen om te ontprikkelen bijvoorbeeld.’

Uitdagingen voor kwaliteitsverpleegkundigen

Het vraagt aandacht om te bepalen waar kwaliteitsverpleegkundigen in de gehandicaptenzorg precies van zijn. En wat een kwaliteitsverpleegkundige moet kunnen. Helderheid hierover helpt bij scholing en perspectief op de ontwikkeling.

Een andere vraag is hoe de kennis, kwaliteiten en vaardigheden van een hbo-opgeleide verpleegkundige bij een zorgmedewerker komen die op een woning werkt.

Het is nog zoeken naar een goede aanpak. Bijvoorbeeld: Zeggen dat een medewerker de huid moet controleren, is niet voldoende. Diegene moet weten waar je precies op moet letten en waarom. En wat je moet opschrijven, wie je kunt bellen in welke situatie.

Philadelphia en Alliade werken nu met een verpleegkundige dienst. Die is dag en nacht bereikbaar. Addie: ‘Een begeleider die het bijvoorbeeld spannend vindt om een katheter te plaatsen, kan even sparren en advies krijgen.’ 

Belang van het netwerk voor kwaliteitsverpleegkundigen 

Het netwerk is belangrijk om de functie van kwaliteitsverpleegkundige te erkennen door zorgkantoren. Addie: ‘Als Vilans het netwerk draagt, kan de functie meer betekenis en landelijke zichtbaarheid krijgen.’

Daarnaast is samenwerken en expertise effectief bij elkaar brengen belangrijk om cliënten de beste medische zorg geven, ook met toekomstige personeelstekorten.

Wat het werk zo leuk maakt

Wendy:‘Wij hebben de allerleukste doelgroep binnen de zorg! Van kinderen tot en met ouderen met allerlei lichamelijke aandoeningen en psychiatrische ziektebeelden. Het gaat over heel complexe zorg. Soms ben ik bezig met directe cliëntzorg, soms met een buikonderzoek voor een cliënt. Ik coach teams en ga in gesprek met de raad van bestuur over een beleidsstuk. In deze functie gebruik je je kwaliteiten!’

Addie: ‘Het interessante is ook dat een cliënt zich vaak anders presenteert dan hoe je zelf denkt. Ik dacht bijvoorbeeld aan een gebroken heup bij een cliënte die was gevallen. Ze had het over pijn in de knie. Zolang ze pijn in haar knie zou aangeven, zou de arts niet aan haar heup zitten. Met de kennis die een verpleegkundige heeft, zie je aan de symptomen dat het probleem niet in de knie zit. In deze bijzondere zorg is de verpleegkundige dus een belangrijke schakel tussen begeleiders en artsen.’

Eerste bijeenkomst netwerk kwaliteitsverpleegkundigen

Het thema van de eerste online bijeenkomst van het netwerk was ‘schoon werken in de gehandicaptenzorg’. Dit valt onder het programma Samen scherp op schoon werk. 

Tamara Bezemer en Simone Krooshof lichten dit toe via een praktijkvoorbeeld. Tamara is kwaliteitsverpleegkundige en lid van de infectiepreventie-commissie bij Philadelphia. Simone is deskundige infectiepreventie. Het voorbeeld laat het belang van infectiepreventie zien en de bijdrage van een kwaliteitsverpleegkundige.

Praktijkvoorbeeld infectiepreventie

In 2022 waren er veel urineweginfecties op een locatie met cliënten die intensieve zorg nodig hebben. Hier werken vooral agogische medewerkers. Simone en Tamara deden een audit of de basishygiëne op orde was. Een audit is een soort controle.

Wat ging er nog niet goed met de infectiepreventie? Een paar voorbeelden:

  • Geen faciliteiten om goede handhygiëne te doen.
  • Handmatig legen en schoonmaken van po’s.
  • Persoonlijke hygiëne van medewerkers voldoet niet aan de eisen.
  • Medische hulpmiddelen, zoals tilliften, worden niet op een structurele manier schoongemaakt.

Simone en Tamara schreven de uitkomsten in een auditrapport: er viel veel te verbeteren.

Het rapport is besproken in de teams om agogische medewerkers inzicht te geven in infectiepreventie. Daarna volgden afspraken over wat ze als eerste aan zouden pakken. Bijvoorbeeld sieraden dragen, haar vastmaken en kleding. De betrokken manager deed er alles aan om het schoon werken te implementeren op de locatie. Bijvoorbeeld nieuwe medewerkers en stagiaires al direct meenemen in hoe ze bij Philadelphia schoon werken. Zo zetten ze kleine stapjes. De urineweginfectie is niet meer teruggekomen!

Simone: ‘Dit is een mooi voorbeeld hoe je met een paar maatregelen voor basishygiëne al veel kunt bereiken! Neem wel de tijd en zet kleine stapjes.’

Sluit je aan bij het netwerk voor kwaliteitsverpleegkundigen!

Geef samen met je collega’s en betrokkenen vorm aan deze rol voor de gehandicaptenzorg van de toekomst. Inspireer en leer van elkaar! Lees meer en meld je hier aan

Deel deze pagina via:

Contactpersonen