Van methodiek naar praktijk met leercoaches

Werkplekleren is leren op je werk. Dat kan tijdens het werk, bijvoorbeeld door te kijken hoe iemand anders een taak aanpakt. Of door een coach te laten meekijken bij een werksituatie. Maar ook door een cursus of training te volgen. Hieronder vind je een voorbeeld van hoe je het leren kunt inrichten binnen je organisatie. Bekijk hier de rest van de voorbeelden.

Hoe ziet de methode er op hoofdlijnen uit? 

Om het gedachtegoed van de Triple-C methodiek onder de aandacht te brengen van de zorgmedewerkers, heeft de organisatie leercoaches aangesteld. Deze leercoaches zorgen ervoor dat, binnen het integrale programma Betekenisvol leven, de Triple-C methodiek in de praktijk toegepast wordt. Dat doen ze door ondersteuning te bieden in het maken van de vertaalslag van theorie naar praktijk.

Elementen van werkplekleren 

  • Directe ondersteuning door een collega op de werkvloer (leercoach).
  • Leren van de praktijk (leren tijdens het werk).
  • Samen leren (in een groep).

Wat is de doelstelling? 

De algemene doelstelling van de inzet van de leercoaches is dat het gedachtegoed van Triple-C in de praktijk tot uiting komt. De leercoaches ondersteunen teams om vanuit dit gedachtengoed te werken. 

Wat is het beoogde resultaat? 

Het beoogde resultaat van de inzet van de leercoaches is dat door de uitrol van het gedachtegoed van Triple-C en het basisprogramma Betekenisvol leven het vakmanschap van de medewerker vergroot kan worden. Hierdoor kan de cliënt volgens de waarden van het gedachtegoed van Triple-C zorg ervaren. 

Hoe ziet de opzet eruit? 

Als een medewerker en/of team binnen de organisatie een vraag heeft voor een leercoach, wordt de leercoach aangevraagd via software van het leercentrum. De betreffende aanvraag wordt besproken in het caseload-overleg van het leercentrum en, indien mogelijk, wordt de leercoach aan de desbetreffende medewerker of het team gekoppeld. De leercoaches neemt vervolgens contact op met de medewerker en/of het team om een intakegesprek (live of via Teams) te plannen. Afhankelijk van de uitkomst van het intakegesprek wordt er een traject opgestart met de leercoaches om aan het ontwikkelverlangen van de medewerker en/of team te werken vanuit het Triple-C gedachtegoed. Triple-C vraagt om anders denken, anders kijken en anders doen. Traditionele behandelmodellen richten zich op het beheersen van probleemgedrag. Gevolg daarvan is een beheersmatige behandeling, in een beheersmatige context. Triple-C doet het anders en richt zich op de menselijke behoeften. Niet op wat iemand heeft, maar op wat iemand nodig heeft. De leercoaches ondersteunen begeleiders om het gedachtegoed van Triple-C in de praktijk tot uiting te laten komen; de leercoaches en begeleiders willen gezamenlijk een betekenisvolle invulling van een dag van een cliënt realiseren. 

Hoe lang wordt de methode al gebruikt? 

De leercoaches worden sinds juni 2022 ingezet binnen de organisatie. 

Hoe vaak wordt de methode gebruikt? 

De acht leercoaches zijn allen primair bezig met het uitoefenen van hun functie als leercoaches. In totaal is er vier FTE (in de vorm van acht leercoaches) werkzaam binnen de organisatie. Informatie over hoe vaak een leercoach wordt ingezet is niet beschikbaar. 

Wat is de doelgroep? 

De leercoaches zijn beschikbaar voor alle medewerkers 24-uurs zorg. Binnen de organisatie wordt hard gewerkt om de leercoaches als algemeen goed binnen de organisatie beschikbaar te stellen, zodat ook medewerkers op kantoor (bijvoorbeeld beleidsmedewerkers) gebruik kunnen maken van de leercoach. 

Wordt er geëvalueerd en wat komt daaruit?

De concrete resultaten of het effect van de inzet van de leercoach is nog niet gemeten. De organisatie gaat wel deelnemen aan het wetenschappelijk onderzoek ‘Begeleiding à la carte 2’ om onder andere de effecten van de inzet van trainer en de leercoach inzichtelijk te krijgen. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door de organisatie en is onderdeel van de Toekomstagenda zorg en ondersteuning voor mensen met een beperking van het ministerie van VWS. Meer hierover is te vinden op: https://www.kennispleingehandicaptensector.nl/wat-doen-we/programma-s-en-projecten/begeleiding-a-la-carte

Is de methode wetenschappelijk onderbouwd? 

Voor de inzet van leercoaches is geen wetenschappelijke onderbouwing gebruikt. Aan het gedachtegoed van Triple-C ligt wetenschappelijke onderbouwing ten grondslag vanuit ASVZ in samenwerking met de Academische Werkplaats Leven met een verstandelijke beperking (AWVB)[1].

Wat zijn de benodigde investeringen? 

  • De organisatie moet aparte functies creëren voor leercoaches en deze medewerkers trainen en opleiden.
  • De organisatie moet een visie op leren omarmen.

Welke randvoorwaarden zijn er? 

  • Medewerkers zijn het menselijk kapitaal om de cliënt centraal te stellen. Naast een betekenisvol leven voor de cliënt wil de organisatie een betekenisvol werken voor hun medewerkers realiseren. Het is daarom van belang om de medewerker centraal te stellen en hem/haar op de werkplek te kunnen laten leren. De leercoaches kunnen hier een belangrijke rol in vervullen. 
  • Een leercoach moet iemand zijn uit de praktijk, hij/zij moet met zijn/haar voeten in de klei hebben gestaan om echt te begrijpen wat er zich afspeelt in het primaire proces. 
  • Er moet draagvlak zijn binnen de organisatie om medewerkers en/of teams te trainen en te coachen en daar tijd aan te mogen besteden. 
  • Er moet onderling vertrouwen zijn tussen medewerker/team en de leercoach, zodat de leercoach toegang krijgt tot bijvoorbeeld het werkoverleg. 
  • Door de leercoach als een aparte functie te zien, onderstreept de organisatie het belang van de functie. 

Welke praktische hulpmiddelen zijn beschikbaar? 

De organisatie heeft alle materialen vanuit de Triple-C werkplaats van ASVZ tot zijn beschikking. Deze materialen worden via internet beschikbaar gesteld voor medewerkers van de organisatie. Zo kan iedereen gebruik maken van deze materialen. De leercoaches worden regelmatig in het zonnetje gezet door de communicatie-afdeling. Op deze manier zorgt de organisatie ervoor dat binnen de organisatie bekend is wat de leercoaches doen en wie ze zijn, zodat ze makkelijk vindbaar zijn binnen de organisatie. 

Welke trainers, coaches of cursussen zijn beschikbaar? 

Er zijn leercoaches beschikbaar binnen de organisatie die op afroep basis ingezet kunnen worden door medewerkers en/of teams. 

Wat zijn voordelen van de methode? 

Doordat de leercoach het gesprek aan gaan met medewerkers en/of teams op locatie op basis van een vraag die vanuit de praktijk komt, is de leercoach echt bezig met het leveren van maatwerk. Dat is de meest ideale vorm van het vertalen van kennis van de theorie naar de praktijk, ook nog eens dicht bij de cliënt. De leercoach helpt medewerkers om een betekenisvol leven voor de cliënt te realiseren, maar helpt medewerkers ook om zelf betekenisvol werk te ervaren. 

Wat zijn nadelen van de methode? 

Je bent als organisatie afhankelijk van de medewerkers die de functie van leercoach invullen en dat maakt je kwetsbaar. Het is een functie die niet iedereen zomaar kan bekleden, omdat het de nodige praktijkervaring vraagt. Mochten deze leercoaches uitvallen, dan kun je niet zomaar een andere leercoach naar voren schuiven. De inzet van de leercoaches vraagt om een tijdsinvestering van de medewerkers en/of teams. In de huidige situatie en de drukte op de werkvloer kan dit als een nadeel ervaren worden. 

Waar is men het meest trots op bij het toepassen van de methode? 

Men is het meest trots op het feit dat leercoaches ingezet worden binnen het integrale programma ‘Betekenisvol leven’ en dat er draagvlak voelbaar is binnen de organisatie voor de inzet van leercoaches. 

Wat zijn verbetermogelijkheden? 

Het menselijke kapitaal, de zorgmedewerkers, moet net zo belangrijk worden binnen de organisatie als de cliënt. Naast een betekenisvol leven voor de cliënt wil de organisatie ook een betekenisvol werken voor hun medewerkers realiseren; de leercoaches spelen daar een belangrijke rol in. 

Doordat veel medewerkers in kleine teams werken, soms zelfs alleen, is gezamenlijke reflectie moeilijk te realiseren. Dat is een complicerende factor voor de leercoaches, maar ook voor werkplekleren in de breedste zin van het woord.

Wordt de methode ook elders toegepast? Op welke schaal? 

Leercoaches worden binnen diverse andere zorgorganisaties en zorgsectoren toegepast, evenals buiten de zorgsector. De schaal waarop dit wordt toegepast is afhankelijk van de focus van de coach: binnen de ene organisatie is er specifiek een digicoach aangesteld, die zich richt op de digi- vaardigheden van medewerkers. Binnen de andere organisatie worden de coaches wat breder ingestoken. 

Suggesties voor andere organisaties die aan de slag willen met deze methode 

Faciliteer je medewerkers, zowel de leercoaches als de medewerkers en/of teams die met een vraag worstelen, en geef hen de ruimte en mogelijkheid om zichzelf te ontwikkelen. Alleen op deze manier kun je de vakmanschap ontwikkeling van de leercoach en de zorgmedewerker stimuleren. 

[1] Triple-C: Het Triple-C gedachtegoed is al vanaf 1991 in ontwikkeling. Het promotieonderzoek van Tess Tournier heeft een begin gemaakt aan de wetenschappelijke onderbouwing van Triple-C: https://www.triplecwerkplaats.nl/wp-content/uploads/2021/10/Proefschrift-Triple-C_-Tess-Tournier.pdf. In 2024 zal de desbetreffende organisatie, in samenwerking met de AWVB, een nieuw promotietraject starten op het gebied van de Triple-C methodiek. Zie ook de triple-C werkplaats: https://www.triplecwerkplaats.nl/


Bron

Dichterbij

Deel deze pagina via:

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

En ontvang direct de publicatie Emotionele ontwikkeling, fasen en bijbehorende begeleidingsstijl in je mailbox.

Inschrijven