Je vermoedt hersenletsel. Wat nu? Een stappenplan

Met dit stappenplan zet je de problemen, verwachtingen en wensen/ behoeften op een rij. Dit doe je samen met je cliënt en zijn directe betrokkenen. Zo zorg je ervoor dat er zorg op maat geleverd kan worden.

Voor we met het stappenplan beginnen, eerst een paar tips. Probeer naast de cliënt en zijn betrokkenen te staan zonder uit te spreken wat je vindt. Spreek ze aan zoals je zelf ook aangesproken wilt worden. Het is wel belangrijk duidelijk te zijn over wat je ziet en wat je zorgen zijn. Laat de cliënt en zijn betrokkenen in hun eigen woorden vertellen wat er gebeurt of wat hij voelt.

Stap 1 Bespreken

Maak de situatie bespreekbaar en concreet. Benoem het vermoeden dat je misschien hebt. Vertel wel dat jij niet de persoon bent die een diagnose kan stellen. Stel open vragen en luister naar het verhaal.

Stap 2 In kaart brengen ziektegeschiedenis en eerdere hulpverlening

Ga na of dit de eerste keer is dat er om hulp gevraagd wordt. Is er eerder zorg verleend of gevraagd. En is de cliënt eerder ziek geweest?

Stap 3 Breuk in de levenslijn, eerdere diagnose

Ga na of er sprake is van een zogenoemde 'breuk in de levenslijn', een mogelijke oorzaak van hersenletsel, of een eerder vastgestelde diagnose van een niet-aangeboren hersenletsel.

• Is er een eerdere diagnose? Vraag naar die diagnose of het verslag van het revalidatietraject, ziekenhuis, of re-integratietraject. Is de cliënt nog onder behandeling? Overleg of vraag toestemming of je contact mag opnemen met een (direct) betrokkene of een andere hulpverlener van de cliënt. Laat als het nodig is een toestemmings-/ akkoordverklaring ondertekenen voor het delen of opvragen van informatie.
• Is er geen eerdere diagnose? Ga door naar stap 4 van dit stappenplan

Stap 4 Overleg

Vraag toestemming om de situatie met een collega of expert (bijvoorbeeld een hersenletselteam of een specialistische zorgaanbieder op het gebied van hersenletsel) te bespreken. Noem daarbij niet de naam van je cliënt. Vraag wat je collega of de expert in dit geval zou doen.

Stap 5 Signaleringslijst

Plan een volgend gesprek. Noteer de signalen, bijvoorbeeld met behulp van een signaleringslijst (zie H4 in lesbrief) en leg de kenmerken en symptomen uit.

Stap 6 Betrek naasten

Ga open in gesprek met de cliënt en zijn sociale netwerk. Vraag vooral aan de naastbetrokkenen of zij veranderingen (breuk in levenslijn) hebben gezien, en welke dat zijn. Een naastbetrokkene is bijvoorbeeld een mantelzorger of de partner. Dit kan na toestemming ook in een apart gesprek, zodat er meer ruimte is om ook de ervaring van de betrokkenen in kaart te brengen.

Stap 7 Open vragen

Stel open en gerichte vragen. Breng de levensgebieden en hoe het leven van de cliënt tot nu toe is verlopen in beeld. Geef informatie en neem de tijd om een goed contact en vertrouwen op te bouwen. Spreek iemand aan met respect en op een gelijk niveau.

Stap 8 Verder onderzoek en gerichte ondersteuning

Er is een vermoeden van hersenletsel op basis van signalen en feiten. Bespreek met de cliënt of hij/zij open staat voor verder onderzoek naar de gevolgen van hersenletsel. Overleg met de huisarts waar dit het best gedaan kan worden: ziekenhuis, revalidatiecentrum, of specialistische GGZ instelling.

Stap 9 Verwijs door

Draag de cliënt over aan de huisarts voor een doorverwijzing 'aanvullende functionele diagnostiek' voor NPO of aan de specialistische zorg. Leg uit wat er moet gebeuren om een beschikking voor ondersteuning, zorg, hulp of behandeling te krijgen. Vertel de cliënt ook over de inkomensafhankelijke eigen bijdrage.

Stap 10 In de tussentijd en overdracht

Pak in de tussentijd de directe hulpvragen op met de cliënt en de direct betrokkenen. Het kan even duren voor er een diagnose en een beschikking is. Zorg voor een warme overdracht als er een beschikking is.

Download de Lesbrief NAH; oorzaken, gevolgen, signalen en zorg (pdf)voor meer tips en basisinformatie

>> Meer over Lesbrief NAH