Naar hoofdinhoud Naar footer

Kennis over gebruik psychofarmaca

Laatst bijgewerkt op: 21-09-2022

Welke kennis is er over het gebruik van psychofarmaca? 9 informatieve folders, tips, links en artikelen.

Folders, tips en uitleg

Een pil voor gedrag, denk na of het mag (pdf)

  • Wat?  Algemene informatie over psychofarmaca (medicijnen tegen psychoses, depressie en angst). En waarom deze medicatie beter niet langdurig voorgeschreven kan worden, behalve bij bepaalde chronische psychiatrische ziekten.
  • Voor wie?  Zorgprofessionals ouderen- en gehandicaptenzorg

‘Slik jij medicijnen om rustig te worden?’ (pdf)

  • Wat? Informatiefolder in begrijpelijke taal
  • Voor wie?  Mensen met een verstandelijke beperking en verwanten

‘Slik jij medicijnen om rustig te worden?’ bijlage bij folder (pdf) 

  • Wat? Bijlage bij informatiefolder in begrijpelijke taal
  • Voor wie?  Ouders en verzorgers van mensen met een verstandelijke beperking

Overzicht zes groepen psychofarmaca

  • Wat? Schema waarin 6 groepen psychofarmaca staan met de bijbehorende medicijnen.
  • Voor wie?  Zorgprofessionals ouderen- en gehandicaptenzorg

Uitzending: Minder medicijnen voor verstandelijk gehandicapten

  • Wat? Uitzending van EenVandaag over afbouw psychofarmaca bij Amerpoort en Sherpa. In 2014 worden in een proef bij Amerpoort, een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking, en bij collega-instelling Sherpa 60 cliënten geselecteerd bij wie medicijnen worden verminderd. De behandelaars zijn blij met de resultaten: bij de helft van de cliënten lukt het om de psychofarmaca volledig of gedeeltelijk af te bouwen. EenVandaag volgt onder meer de zwaar gehandicapte Andre uit instelling Amerpoort. Een beer van een vent met de verstandelijke vermogens van een klein kind (1-3 jaar). Met veel moeite is zijn medicatie verminderd.
  • Voor wie? Clienten, verwanten, zorgprofessoinals en andere geïnteresseerden

Trainingen over psychofarmaca

Training ‘Psychofarmaca: dat doen we samen!’ (pdf)

  • Wat? Met deze training vergroten begeleiders hun kennis over het zorgvuldig toepassen van psychofarmaca. 
  • Voor wie? Begeleiders in de gehandicaptenzorg
    Voor meer informatie kun je contact opnemen met Gelbert Kok, hoofd opleidingen bij de Prinsenstichting, (0299 459 330) of bco@prinsenstichting.nl.

E-learning Medicijngroepen gehandicaptenzorg 2 - Antipsychotica en afbouw

  • Wat?   Als cliënten medicijnen krijgen voor gedrag dat niet begrepen wordt, is dit vaak antipsychotica. Met deze cursus leren begeleiders en andere zorgverleners wat zij kunnen doen om te helpen onnodig gebruik van antipsychotica in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking tegen te gaan.
  • Voor wie?  Zorgprofessionals gehandicaptenzorg

Artikelen en publicaties

Artikel Volkskrant 10/02/2016 - Hulpverleners: Stop met bedwelmen verstandelijk gehandicapten

  • Wat? Hulpverleners willen agressieve mensen met een beperking en dementerende ouderen minder verdoven met pillen. In de aangepaste beroepsrichtlijn 'Voorschrijven van psychofarmaca’ van de Vereniging van Artsen voor Verstandelijk Gehandicapten (NVAVG) wordt bij de behandeling van probleemgedrag alleen voor korte tijd het gebruik van psychofarmaca onder strenge voorwaarden toegestaan. Langdurig gebruik wordt afgeraden. Eind 2016 is de herziene versie van de richtlijn verschenen.
  • Voor wie? Zorgprofessionals en andere geïnteresseerden

Naar aanleiding van dit artikel kwam het onderwerp op 10-02-2016 in het nieuws bij:

‘Aspects of long-term use of antipsychotic drugs on an off-label base in individuals with intellectual disability'

  • Wat? Proefschrift van G.M. (Gerda) de Kuijper over de klinische praktijk van het voorschrijven van antipsychotica aan mensen met een verstandelijke beperking in woon- en behandelvoorzieningen. De kern van het proefschrift is een studie naar effecten op het gedrag en fysieke aspecten bij afbouw van langdurig gebruik van antipsychotica voor gedragsproblemen.
  • Voor wie? Zorgprofessionals en andere geïnteresseerden.

Aanbevelingen afbouw psychofarmaca met stroomschema evaluatie psychofarmacagebruik (pdf)

  • Wat? In het artikel 'De nieuwe wet Zorg en dwang: over het gebruik en afbouwen van antipsychotica zonder geldige indicatie bij mensen met een verstandelijke beperking' geven Kapitein en Wieland handige tips om antipsychotica verantwoord af te bouwen. Inclusief een stroomschema voor de nabespreking van langdurig psychofarmacagebruik bij mensen met een verstandelijke beperking.
  • Voor wie? Zorgprofessionals en andere geïnteresseerden

Belevingsonderzoek Dwang in de zorg

  • Wat?  Onderzoekers van het VU medisch centrum en de Tilburg University (Tranzo) werken aan een wegingskader voor vrijheidsbeperking bij mensen met een ernstige vorm van dementie en mensen met een matige tot ernstige verstandelijke beperking. Het wegingskader geeft zorgverleners handige handvatten om een goede afweging te kunnen maken als iemand geen zorg wil krijgen. Het oogpunt van de cliënt is hiervan een belangrijk onderdeel.
  • Voor wie? Zorgprofessionals in de ouderen- en gehandicaptenzorg.

<< Ga terug naar Toolkit: Bewust gebruik van psychofarmaca

Downloads