Aan de slag met leren: verrijk je vak én persoonsgerichte zorg!

Gepubliceerd op: 11-08-2021

Hoe leer je met en van cliënten en familie werken aan persoonsgerichte zorg? Werken aan persoonsgerichte zorg is samen-werken en samen-leren! Door in een inspirerende bijeenkomst het (informeel) leren tussen medewerkers, cliënten en familie te bevorderen. Dit draaiboek helpt je bij het organiseren en faciliteren van een zogenaamde ‘leerlandschapsessie’.

Iedereen die aan de slag wil met samen-leren en persoonsgerichte zorg kan het draaiboek gebruiken. Het geeft structuur en inspiratie wanneer je een bijeenkomst gaat organiseren. Of wanneer je in je teamoverleg het gesprek wil voeren over wederkerig en informeel leren rondom het verbeteren van persoonsgerichte zorg.

Casus

Je wilt groeien in je vak. Zeker als het gaat om persoonsgericht werken, is het belangrijk om doorlopend te leren van en met familie en cliënten. Maar hoe dan? In een zogenaamde ‘leerlandschapsessie’ ga je binnen je organisatie of team op zoek naar hoe jullie informeel en wederkerig leren kunnen uitvoeren. Kijk bijvoorbeeld terug naar jouw krachtigste leerervaring. En kijk vooruit naar prikkelende leervormen. Aan de slag met leren tijdens je werk!

Hoe kan je het draaiboek gebruiken?

In het organiseren van een bijeenkomst is het goed als er één trekker is. Dat kan iedereen zijn met passie voor leren. Wanneer de bijeenkomst omvangrijker is dan bijvoorbeeld onderdeel van je teamoverleg, is het aan te raden om een gemixte groep samen te stellen en de taken in de voorbereiding te verdelen.

Zowel in de voorbereiding als in de uitvoering staan in het draaiboek werkvormen en tips beschreven. Jij bepaalt zelf hoe groot zo’n bijeenkomst wordt. Gebruik het bijvoorbeeld tijdens een teamoverleg. Belangrijk is dat je vooraf nadenkt wie je wilt betrekken en hoe cliënten en naasten meedoen. Werken aan persoonsgerichte zorg doe je uiteindelijk samen. Het is juist van waarde om samen met cliënten en naasten te onderzoeken welke vormen van leren er zijn en hoe die er uit kunnen zien.

Kijk bij het organiseren van een leerlandschapsessie ook breder: wat ligt er in de organisatie vast rondom leren? In de leerlandschapsessie gaat het vooral om breed denken. Leren is zoveel meer dan cursussen en trainingen, dat ga je verkennen. Zorg dat de uitkomsten van de sessie een vervolg krijgen. In de dagelijkse praktijk van alle deelnemers, die bijvoorbeeld hebben afgesproken welke leeractie de eerstvolgende is. Maar ook door organisatiebreed terug te koppelen en uit te wisselen welke vormen van leren worden gebruikt.

Ervaringen

‘Voor goed vakmanschap in de gehandicaptenzorg, is het belangrijk dat medewerkers kunnen blijven leren en reflecteren’, vertelt coördinator HRM Martine Lakerveld. ‘De neiging is al snel om voor medewerkers te gaan bedenken hoe zij kunnen leren. Terwijl je dat veel beter met elkaar kunt doen. Dus open het gesprek aangaan. Daar hebben we een leerlandschapsessie voor georganiseerd.’ En met succes. ‘De bijeenkomst duurde van vier tot zeven uur in de avond en toch bleven mensen nog even hangen om enthousiast na te praten. Daar word je als begeleider van de sessie erg blij van.’

‘Daarbij stimuleren we medewerkers ook om na te denken hoe ze leren’, vertelt Susan Keunen, projectleider van het team beleid en kwaliteit. ‘De één zoekt bijvoorbeeld graag dingen op internet. De ander vertrekt juist vanuit de ervaring. En weer een ander is vooral ingesteld op dingen horen en dan begrijpen. De kunst is dan om op die verschillende leerstijlen ook iets aan te bieden. Wij hebben bijvoorbeeld een strippenkaart ontwikkeld. Hier staan opties op zoals een e-learning volgen, een werkbezoek plannen of intervisie volgen. Medewerkers kunnen hun voorkeur in leerstijl zo ontdekken. Zo worden ze nog meer eigenaar van hun ontwikkelproces.’

Aan de slag!

Wil je meteen aan de slag met het draaiboek? Download het materiaal onderaan de pagina bij Downloads.

Onderbouwing

Opzet

De leerlandschapsessie en het draaiboek zijn in de praktijk bij Ons Tweede Thuis ontwikkeld vanuit het project ‘Goed werk - leren door te doen’ van het programma ‘Begeleiding à la carte’. Er is binnen een projectgroep nagedacht over een prikkelende opzet om met elkaar het gesprek over (informeel) leren te voeren. Hieruit is uiteindelijk het draaiboek ontstaan voor de leerlandschapsessie. In de organisatie is dit draaiboek met een breed samengesteld groep ontwikkeld en geëvalueerd. Ook cliënten zijn in de voorbereiding en in de sessie actief betrokken.

Het draaiboek is bedoeld om inspiratie te bieden aan iedereen die aan de slag wil met het leren en persoonsgerichte zorg.

Bruikbaarheid

Practice-based kennis: kennis op basis van onderzoek naar de werkzaamheid
Ervaringskennis: kennis op basis van ervaringen van cliënten en verwanten

Over Begeleiding à la carte

Deze aanpak is ontwikkeld in het vernieuwingstraject Begeleiding à la carte van Volwaardig leven [2019-2021) van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Zorgaanbieders werkten aan hun eigen aanpak voor vernieuwing van persoonsgerichte zorg in de gehandicaptensector.

Alle Twinkels komen voort uit de lessen van 35 zorgorganisaties binnen het project Begeleiding à la carte, onderdeel van het programma Volwaardig leven.