Ervaringsdagboek
Het dagboekje toont stappen om te volgen zodat de cliënt een ervaring kan opschrijven en delen. Het bijhorende materiaal gebruik je om persoonlijke thema's aan te duiden. De plaat helpt bijvoorbeeld om vanuit de ervaringen met elkaar te praten over wat goede zorg voor een bewoner of cliënt is. Dit doe je in een dubbele driehoek (bewoner/client, ouder/verwant, (persoonlijk) begeleider, gedragsdeskundige en zorgmanager). Hierdoor schrijf je de ervaring zo concreet mogelijk op vanuit verschillende invalshoeken en kan er zonder mening of oordeel over worden gepraat. Uit deze gesprekken haal je thema's die belangrijk zijn voor de cliënt en kijk je hoe dit past bij het verbeteren van de kwaliteit van zorg.
Casus
Allemaal schieten we snel (onbedoeld en vaak onbewust) in een oordeel. We zoeken direct naar de oplossing om goede zorg te kunnen geven, maar kijken we dan echt naar wat iemand zegt of aangeeft? Door met elkaar in gesprek te gaan over ervaringen, blijven we luisteren en vragen stellen. Op die manier komen we vanuit uiteenlopende ervaringen tot verschillende perspectieven en verhalen die ons informatie opleveren over kwaliteit van zorg. Hoe zou je in jouw organisatie de ervaringen kunnen delen om zo de zorg te verbeteren?
Ervaringen
Om met elkaar in gesprek gaan in de dubbele driehoek is het van belang dat iedereen dezelfde taal spreekt. Gemerkt werd tijdens gesprekken dat de deelnemers het lastig vonden om een ervaring op te schrijven. Het gevoel ontstond dat het een moeilijke opgave was. Door het dagboekje in te zetten en hierover in gesprek te gaan hebben de deelnemers ervaren dat het niet zo moeilijk is en dat ieders aandeel heel waardevol is.
Werkendewijs zijn de dagboekjes aangepast zodat iedere deelnemer het kan gebruiken. Bijvoorbeeld door de taal aan te passen omdat het te moeilijk was om te begrijpen en omdat deelnemers een drempel voelden om ervaringen op te schrijven.
Hoe werkt het?
Iedereen neemt deel aan het gesprek over de kwaliteit van zorg in de dubbele driehoek. Op deze manier leg je verbanden naar thema's die centraal staan voor de cliënt. Door in gesprek te gaan in de dubbele driehoek wordt er vanuit alle invalshoeken gekeken naar de ervaring.
Het gaat niet om oplossingen, maar om bevorderende en belemmerende elementen voor een cliënt, om de zorg nog beter aan te laten sluiten. Delen en leren staat centraal.
Je neemt de volgende stappen:
- Verzamel ervaringen aan de hand van dagboek
- Deel de ervaringen met elkaar in een gesprek en stel elkaar verhelderende vragen.
- Ontdek met elkaar centrale thema’s
- Deel ervaringen met betrekking tot deze thema’s
Aan de slag!
Van Boeijen heeft ook een cliëntenversie van het dagboekje gemaakt waar hij, eventueel samen met hulp, ook zijn ervaring kan vastleggen. Wil je hier meteen mee aan de slag? Download het materiaal onderaan de pagina bij Downloads.
Onderbouwing
Vanboeijen heeft het dagboekje ontwikkeld op basis van de beredeneringswijze van ‘Design Thinking’: zij zijn gestart bij het verzamelen van ervaringen met het delen van ervaringen, daarna hebben zij prototypes van de dagboekjes gemaakt en die weer getest in de praktijk. Ook de aanpassingen die zij daarna gedaan hebben, hebben ze in verschillende bijeenkomsten getest. Vanboeijen organiseert 4 bijeenkomsten per dubbele driehoek om op die manier ervaringen te delen en uiteindelijk tot ‘oplossingen’ te komen voor kwaliteit van zorg.
Het project is een onderdeel van Begeleiding à la carte van het programma Volwaardig leven van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
Practice-based kennis: kennis op basis van praktijkervaringen.
Zorgondersteuningsfonds: 'met verhalen de kwaliteit van zorg meten'
Over Begeleiding à la carte
Deze aanpak is ontwikkeld in het vernieuwingstraject Begeleiding à la carte van Volwaardig leven [2019-2021] van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Zorgaanbieders werkten aan hun eigen aanpak voor vernieuwing van persoonsgerichte zorg in de gehandicaptensector.
Lees meer
