Diagnostisch hulpmiddel dementie bij mensen met (Z)EV(M)B
Gepubliceerd op: 28-02-2025
Dit diagnostische hulpmiddel is speciaal gericht op mensen met (Z)EV(M)B. Het is ontwikkeld op basis van wetenschappelijk onderzoek. Het hulpmiddel concentreert zich op dementiesymptomen die in de wetenschappelijke literatuur worden benoemd en op symptomen die familieleden, begeleiders en behandelaren in de dagelijkse praktijk waarnemen bij mensen met (Z)EV(M)B. Verschil met andere diagnostische instrumenten is dat er geen vragen in staan over vaardigheden die mensen met (Z)EV(M)B vaak niet beheersen.
Waaruit bestaat het diagnostisch hulpmiddel?
Het diagnostische hulpmiddel bestaat uit 2 delen:
- Algemene gegevens van de cliënt, interviewer en informant(en)
- 42 items over veranderingen die gerelateerd zijn aan dementie
Deze veranderingen zijn onderverdeeld in 7 symptoomdomeinen:
- Veranderingen in cognitie
- Veranderingen in taal en spraak
- Gedragsveranderingen
- Veranderingen in eten en drinken
- Veranderingen in persoonlijke verzorging
- Veranderingen in motoriek
- Bijkomende gezondheidsproblemen
Bij elk item wordt gevraagd of in de laatste 6 maanden veranderingen zichtbaar zijn ten opzichte van het oorspronkelijke functioneren en gedrag.
Hoe gaat de afname?
Het diagnostische hulpmiddel wordt afgenomen door een gedragskundige of psychodiagnostisch medewerker die ervaring heeft met het afnemen van soortelijke vragenlijsten.
Het afnameprotocol is uitgebreid beschreven in de handleiding. Bij voorkeur worden 2 informanten bevraagd. Dit zijn mensen die de cliënt al langere tijd (minimaal 2 jaar) goed kennen, zoals een familielid en begeleider.
Het diagnostisch hulpmiddel gebruiken
Het diagnostische hulpmiddel en de bijbehorende handleiding zijn te vinden in vragenlijst-applicatie BergOp. Werkt jouw organisatie met dit systeem, dan kun je daarin alles digitaal regelen: de vragenlijst inplannen, afnemen en de resultaten inzien.
Het diagnostische hulpmiddel en de handleiding zijn ook beschikbaar als pdf’s, die je gratis kunt downloaden.
Wat zijn de eerste ervaringen?
Bij een eerste praktijktoets is gekeken naar de validiteit, betrouwbaarheid en het onderscheidend vermogen (tussen wel en geen dementie). De uitkomst: het nieuwe diagnostische hulpmiddel is veelbelovend. Daarnaast gaven zorgprofessionals en familieleden aan dat het goed aansluit bij mensen met (Z)EV(M)B.
Bronnen
Dit kennisproduct is ontwikkeld vanuit het onderzoeksproject ‘Praktijkvragen over dementie bij mensen met (Z)EV(M)B’, een samenwerking van Alliade, Ipse de Bruggen, ’s Heeren Loo en Visio, Rijksuniversiteit Groningen/UMCG en Hanzehogeschool. Het werd gefinancierd door ZonMw.
Binnen dit onderzoeksproject is de website vb-dementie.nl ontwikkeld. Op de website vind je:
- 8 kennismodules
- 5 video’s
- een brochure
- het nieuwe Diagnostische hulpmiddel voor dementie bij mensen met (Z)EV(M)B en de bijbehorende handleiding
- achtergrondinformatie: uitgebreide artikelen met de resultaten van de onderzoeken uit dit project