‘Lekker geslapen?’ Een brug slaan tussen dag en nacht
Gepubliceerd op: 29-07-2021
Regelmatig vragen we aan elkaar: ‘Lekker geslapen?’ Best een lastige vraag. Want wat is goed slapen? Wat heb je daarvoor nodig? Maar ook: wat levert het op? Een online kennissessie met slaapexpert Sylvia Loos leverde voor Elver al veel basisinformatie op. Bijvoorbeeld bewustwording van het belang van slaap en wat nodig is om goed te kunnen slapen.
Die informatie helpt in het leggen van verbanden tussen de signalen overdag en wat er in de nacht gebeurt. Zo wordt duidelijk welke factoren van invloed zijn, zodat hierop gereageerd kan worden. Eventueel met het betrekken van het slaapteam en/of het laten uitvoeren van een slaaponderzoek.
Binnen Elver zijn inmiddels de eerste twee woningen gestart met het meten van slaap. Dit doen zij als deelnemer van de Innovatie-impuls vanuit het project ‘Lekker geslapen?’. Ook wordt er een slaapteam samengesteld. Binnenkort volgt meer informatie.
Hieronder volgt een korte weergave van deze informatieve en inspirerende kennissessie.
Verbinding dag en nacht
Met slaapmetingen kun je een brug slaan tussen de dag en de nacht. Het geeft handvatten om de kwaliteit van leven te verbeteren. Slaap raakt een essentie van ons bestaan, we slapen gemiddeld 30% van ons leven. Een derde van de bevolking heeft slaapproblemen. Bij mensen met een verstandelijke beperking is dit 67% en bij kinderen met een verstandelijke beperking zelfs 80%. Alle reden om ook de nacht in het daglicht te stellen.
Slaapexpert Sylvia: 'We kwamen tot de conclusie dat de mensen van overdag heel weinig weten van slaap en dat de mensen van de nacht heel weinig weten van waak.'
Licht
De ‘pijnappelklier’ is een belangrijk onderdeel van ons brein. Het geeft ons signalen dat het dag (wakker) of nacht (suf en slaperig) is. Licht is dus belangrijk als regulator voor slaap. Een tip van Sylvia: 'Kijk goed naar de ruimte van je bewoner, zeker als je ze ziet indutten overdag. Is het wel licht genoeg of is de kamer voor het slapen gaan goed verduisterd?' Ook de slaapfases die je per nacht doormaakt hebben functies, met ieder een herstellend vermogen op verschillende lichaamsfuncties. Voor elke fase staat ook een eigen tijdzone, die we kunnen meten.
Randvoorwaarden voor slaap
Als je wilt gaan slapen, moet je aan een aantal voorwaarden voldoen. Het brein schept al een aantal voorwaarden. Daarnaast is een goede slaaphygiëne van belang. Je bent 24 uur bezig met een gezond slaappatroon en je bent 24 uur bezig met een gezond waakpatroon, het een staat niet los van het ander.
Sylvia: 'Voor de slaapregulatie is ook de fysieke en sensorische rust van belang. Kan je bewoner tot zichzelf komen? Is er tijd en ruimte om in zijn eigen "bubbeltje" te zitten en alle zintuigen af te schakelen? Het aandacht hebben voor extra prikkels door het wonen in een groep is belangrijk.'
Signalen en slaapverstoorders
Korte lontjes, depressiviteit, verminderde motoriek, valincidenten, verminderde concentratie en slechtere communicatie kunnen aanduidingen zijn dat iemand slecht slaapt. Bij Sherpa vonden ze door metingen de volgende slaapverstoorders:
- weinig beweging,
- slechte verlichting,
- te lang op bed liggen,
- reflux,
- mensen met pijn (pijn wordt in de nacht vaak niet gemeten)
- epilepsie,
- apneu of ademhalingsgerelateerde problemen,
- mensen die heel veel medicatie kregen (bijwerkingen),
- mensen die niet alleen durfden te zijn.
- Goede basiskennis
Sylvia: 'Ervaring leert dat als medewerkers goede basiskennis hebben van slaap, en weten wat slaaphygiëne is, ze dan zelf bij slaapproblemen de eerste stappen kunnen zetten. Scholing helpt dus.'
Vanuit de Innovatie-impuls ‘Lekker geslapen?’ sloten onze zes woningen bij deze bijeenkomst aan. Uiteindelijk is het doel dat iedereen binnen Elver goed op de hoogte is van het belang van slaap. Het is belangrijk diagnostiek boven aannames te stellen, meten is tenslotte weten.
Elver deed mee aan de Innovatie-impuls binnen het thema Lekker Slapen.