Methode Bewegen-als-houvast
Gepubliceerd op: 16-12-2024
Bewegen-als-houvast is een methode waarbij afstemming op de ander centraal staat. Afstemming kan leiden tot wederkerigheid, dit brengt mogelijkheden tot samenwerking in het contact. Bewegen helpt bij de afstemming op mensen met ernstig verstandelijke beperkingen en moeilijk verstaanbaar gedrag.
Het doel van deze methode is om de cliënt - hulpgever interactie te bevorderen op het gebied van wederkerigheid. Het gaat om de afstemming in de pedagogische of therapeutische relatie en bij uitstek geschikt in situaties waarin verbale taal niet leidt tot verandering. Wederkerigheid in de relatie wordt gezien als de basis en voorwaarde voor ontwikkeling en gedragsverandering.
Doelgroep methode
Deze methode is bijzonder geschikt in situaties waarin hulpgevers niet durven te handelen door ernstige gedragsproblemen (EVB+). Je kunt de methode ook goed gebruiken bij mensen met (een) zeer ernstig meervoudige beperking(en), mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB), mensen met autisme (ASS), baby's, jongeren en ouderen. Kortom: gebruik de methode bij alle doelgroepen waarin afstemming een rol speelt en niet makkelijk op gang komt.
Hoe werkt deze methode?
Video's helpen om te onderzoeken hoe de interactie tussen cliënt en hulpverlener eruitziet. Met interactie bedoelen we hoe cliënt en hulpverlener op elkaar reageren. De focus ligt op de bewegingen die cliënt en hulpverlener maken. Deze bewegingen onderzoek je op snelheid, de richting waarin je kijkt, spierspanning en vorm van de beweging.
Verschillen de bewegingen van cliënt en hulpverlener erg van elkaar? Bijvoorbeeld dat de cliënt langzaam beweegt en de hulpverlener snel? Dan is de kans groot dat zij moeilijk contact kunnen maken met elkaar. Op basis van het onderzoek krijgt de hulpverlener tips en advies om zijn bewegingen aan te passen op de cliënt. Als cliënt en hulpverlener op dezelfde manier bewegen zorgt dit voor 'een gevoel van samen' en verbinding met elkaar. Zo wordt het makkelijker om contact te hebben en elkaar te begrijpen.
IMRO
Voorwaarden gebruik methode
Om de methode te gebruiken moet je een basistraining hebben gevolgd. Dat kan alleen zijn of in een team. De hulpverlener brengt tijdens de training video's van zichzelf en de cliënt mee. Zo kunnen de trainer en hulpverlener de interactie onderzoeken. Met behulp van deze video's bepalen de trainer en hulpverlener steeds de volgende stap. Het doel is om de relatie wederkerig te maken, dus dat beide personen moeite doen om contact te zoeken met elkaar. De basistraining duurt ongeveer een half jaar en bestaat uit zes advies- en intervisiemomenten. Tijdens de adviesmomenten krijgt de hulpverlener tips en advies op basis van de video's.
Tip: betrek het hele team
De methode is het meest helpend als het hele team kennis heeft over deze methode, ook de orthopedagoog en de teammanager. Het regelmatig bespreken van video's tijdens teamvergaderingen is belangrijk om kennis over de methode op niveau te houden. Als het team de video's bekijkt, kunnen zij goed zien waar de interactie niet wederkerig is en wat de hulpverlener daaraan kan doen. De video's zorgen ervoor dat iedereen hetzelfde beeld heeft over de situatie en wat er is gebeurd. Dit voorkomt discussie.
Casus cliënt EVB+
Niels laat zich niet corrigeren, hij reageert heftig op de woorden 'nee' of 'niet'. Door video's te maken van non-verbaal afstemmen en bijsturen, kon de benadering van Niels opnieuw worden vormgegeven. Er ontstond wederkerigheid in het contact en ook andere teamleden konden daarin meegenomen worden. Bij Niels kwam meer rust in zijn gedrag. Ook de ouders van Niels zouden graag een opleiding willen volgen in deze methode, is dat mogelijk?
Onderbouwing bruikbaarheid
De methode is evidence-based en research-based. Op basis van bewijs en onderzoek.
Beoordeling
Deze methode is ontstaan in de praktijk. Onder supervisie van de Radboud Universiteit is de methode wetenschappelijk onderbouwd en onderzocht. Sonja Graafstal en Carine Heijligers zijn hier in 2024 op gepromoveerd.
Wil je meer weten over deze methode?
Neem dan contact op met dr. Sonja Graafstal, te bereiken via sonja.graafstal@ru.nl of 06-18066935.
Onderdeel van de EVB+ leidraad
Deze methode is onderdeel van de EVB+ leidraad. De EVB+ leidraad is een verzameling van kennisproducten voor de specifieke doelgroep: mensen met ernstige verstandelijke beperkingen en probleemgedrag. Probleemgedrag noemen we ook wel moeilijk verstaanbaar gedrag.
Ga naar
Radboud Universiteit
Wil je meer weten over cursussen en gratis webinars over de methode Bewegen-als-houvast? Ga dan naar de website van Radboud Centrum voor Sociale Wetenschappen (RCSW). De cursussen en webinars worden gegeven door Sonja Graafstal en Linda Reus.
