Toolbox Horen, Zien en Spreken: WIEK

Gepubliceerd op: 17-09-2020

WIEK is een methode over de individuele ervaringen van een cliënt in de zorgrelatie met een zorgmedewerker. Door middel van 10 WIEK-kaarten vertelt de cliënt zijn of haar verhaal.

Wat is het?

De Toolbox bevat twee instrumenten, WIEK en Luister naar mijn verhaal, waarmee je de kwaliteit van de zorgrelatie tussen cliënten en zorgprofessionals in beeld kunt brengen. Deze pagina gaat over het instrument WIEK.

Het WIEK interview gaat over individuele ervaringen van een cliënt in de zorgrelatie met een zorgmedewerker. De ervaringen worden gedeeld met de betreffende zorgmedewerkers, met als doel de individuele zorgrelatie (verder) te verbeteren.

Voor wie is het?

WIEK is geschikt voor mensen die langdurige zorg of ondersteuning of begeleiding ontvangen. Denk aan cliënten in een zorgorganisatie, mensen die thuis wonen en die langere tijd geestelijke gezondheidszorg of gehandicaptenzorg krijgen of mensen die verpleging, verzorging of thuiszorg krijgen.

Hoe werkt het?

Je neemt het interview af aan de hand van 10 WIEK-kaarten. Op deze kaarten staan onderwerpen die van belang zijn in de zorgrelatie tussen cliënt en zorgmedewerker. Een co-onderzoeker vraagt aan de cliënt om twee kaarten uit te kiezen waar hij/zij iets over wil vertellen. Tijdens het vertellen van zijn of haar verhaal, vraagt de co-onderzoeker door op wat de cliënt vertelt.

De resultaten (verbeterpunten) worden gedeeld met de zorgmedewerker over wie het interview gaat, zodat hij/zij het initiatief kan nemen om aan de zorgrelatie te werken.

Hoe werkt de methode, welke handelingen kan de zorgprofessional uitvoeren (welke stappen zet je als je er mee aan de slag gaat)?

De zorgorganisatie stelt een coördinator beschikbaar. De coördinator is tijdens de voorbereidingsfase verantwoordelijk voor de werving en training van co-onderzoekers, het leggen van contacten met cliënten en het inplannen van interviews.

Tijdens het afnemen van de interviews kan deze coördinator de co-onderzoeker ondersteunen als interviewondersteuner. Dit gebeurt vaak als een co-onderzoeker (nog) niet zelf een interview kan afnemen bij een cliënt. Een interviewondersteuner mag ook steekwoorden noteren, zodat er na afloop een beknopte samenvatting van de verbeterpunten kan worden gegeven.

Na afloop van het interview bespreken de co-onderzoeker en de interviewondersteuner hoe het interview is verlopen. En wat eventueel nog beter kan. De co-onderzoeker typt een kort verslag van het interview en stuurt dit via de e-mail naar de coördinator en de zorgmedewerker (met instemming van de cliënt).

Wanneer/in welke situatie maak je gebruik van de methode?

Het doel van een WIEK-interview is om de individuele relatie tussen een cliënt en een zorgmedewerker in beeld te brengen en waar mogelijk te verbeteren. Informatie uit de interviews kun je gebruiken voor reflectie en professionele ontwikkeling. Ook kun je de informatie gebruiken voor het persoonlijk plan (zorg-/leef-/behandelplan) en voor gesprekken hierover met je cliënt.

Wat heb je nodig?

Handleiding WIEK interview

Ervaringen

“Goed dat mensen [co-onderzoekers] zelf ervaring hebben. Dat sluit veel beter aan dan dat er iemand komt die dat niet heeft” (zorgprofessional)

Welk 'bewijs' is er voor de methode? Is de methode evidence, practice of research based.

World Health Organisation Quality of Life geïnspireerd, In gesprek met de cliënt als Expert over de eigen beleefde kwaliteit van leven. Het oorspronkelijke WIEK-instrument is door Inforsa ontwikkeld en gericht op de ervaren kwaliteit van leven van cliënten in de GGZ. Terwijl het door Nivel (door)ontwikkelde WIEK-interview specifiek over de zorgrelatie gaat bij diverse cliënten in de langdurige zorg.