Wat zegt de wetenschap over technologie in de gehandicaptenzorg?

Gepubliceerd op: 28-09-2021

Het belangrijkste doel van de Innovatie-impuls is het invoeren van zorgtechnologie in de gehandicaptenzorg. Organisaties voor gehandicaptenzorg leren van en met elkaar, ondersteund door adviseurs in themanetwerken. De implementatie van technologie wordt begeleid met onderzoek. Maar wat zegt de wetenschappelijke literatuur eigenlijk over de effecten van de inzet van technologie? Onderzoekers doken de literatuur in en spraken met experts over de bevindingen.

Vijf overzichtsartikelen

Op vijf thema’s, met de cliëntvragen als uitgangspunt, is systematisch in de wetenschappelijke literatuur gezocht. De onderzoekers hebben de ‘search’ opgezet en steeds verder verfijnd, samen met een specialist die expertise heeft op het zoeken in databanken. Deze vijf searches leverden in totaal 2.055 ‘abstracts’ op die door twee onderzoekers beoordeeld zijn op vastgestelde criteria. Dat leverde een aantal van 270 artikelen op die helemaal (full tekst) gelezen en beoordeeld zijn. Na dat proces bleven 56 wetenschappelijke artikelen over die in vijf overzichtsartikelen zijn meegenomen. Daarnaast keken we in de grijze literatuur en hebben we per thema met twee of drie experts gesproken.

Dit zijn de vijf artikelen:

Bevorderen van zelfredzaamheid en sociaal contact met technologie door mensen met een verstandelijke beperking
Verbeteren van dagstructuur bij mensen met niet-aangeboren hersenletsel (NAH) door inzet van technologie
Spanning reguleren met technologie door mensen met een verstandelijke beperking
Monitoring van slaap met technologie in de gehandicaptenzorg
Mensen met een licht verstandelijke beperking en de toepassing van apps

Overkoepelend

Er is niet veel recent wetenschappelijk onderzoek beschikbaar over de inzet van technologie bij mensen met een verstandelijke beperking of niet-aangeboren hersenletsel. Bij het thema zelfredzaamheid vonden de onderzoekers 24 passende studies, bij het thema spanning vonden ze er geen. Veel onderzoek is gedaan onder kleine groepen, zonder follow-up metingen. De literatuur laat zien dat er (veel) aandacht en training moet zijn voor het aanleren van vaardigheden – door cliënten en zorgprofessionals – om met de technologie het gewenste resultaat te kunnen behalen. Vooral wordt duidelijk dat er (veel) mogelijkheden zijn voor de inzet van technologie in de zorg en ondersteuning van mensen met een beperking. Experts bevestigden de resultaten. Ook gaven zij aan dat de overzichten een relevante ‘stand van zaken’ geven.

Deze resultaten zijn relevant voor iedereen die werkt aan de vanzelfsprekende inzet van technologie in de gehandicaptenzorg. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de projectleider innovatie, de cliëntenraad en de HR-adviseur. Het onderzoek dat in de Innovatie-impuls gedaan wordt naar de implementatie en toegevoegde waarde van de gekozen technologieën draagt bij aan de verdere wetenschappelijke onderbouwing van de inzet van technologie in de gehandicaptenzorg.