Dagbesteding bij EMB: ‘Aandacht voor ontwikkeling zo belangrijk’
Gepubliceerd op: 11-08-2021
Een passende vorm van dagbesteding voor volwassenen met ernstige meervoudige beperkingen (EMB). Zorgorganisatie De Berkelhof kreeg daar meerdere verzoeken van naasten over. Ze keken hoe ze dit mogelijk konden maken. Het is die houding die moeder Melanie zo fijn vindt. Melanie: ‘De Berkelhof ziet naasten, medewerkers en deelnemers als gelijken.’
Wij hadden gewoon nog niet de juiste voorzieningen’, vertelt directeur Susanne Krisse. ‘De toiletten waren bijvoorbeeld niet geschikt voor rolstoelen. Ze waren niet groot genoeg om met een tillift te kunnen helpen. Dan heb je ook nog genoeg begeleiders nodig met het juiste opleidingsniveau. Zo is het belangrijk dat zij ook medische handelingen kunnen uitvoeren. Daar zijn we dan ook mee aan de slag gegaan.’ Met die aanpassingen lukte het De Berkelhof om de dagbesteding goed vorm te geven.
Wat is nodig voor passende dagbesteding bij EMB?
Er is het één en ander nodig om passende dagbesteding voor mensen met EMB mogelijk te maken. Zo koos De Berkelhof om medewerkers speciaal op te leiden. Zodat zij zoveel mogelijk zorghandelingen uit kunnen voeren. Meer weten? Lees dan het artikel ‘Een passende dagbesteding voor mensen met EMB.’
Goede zorg is niet zo vanzelfsprekend
Moeder Melanie was er blij mee. Haar dochter Fieke (19) heeft een ernstige meervoudige beperking. Melanie: ‘Andere dagbestedingslocaties vond ik gewoon niet goed genoeg. Alle organisaties zeggen dat de behoefte van de cliënt centraal staat. Maar het ook echt doen, is helemaal niet vanzelfsprekend. Fieke werd achttien en moest eigenlijk van school. Daarom zocht ik voor haar een goede dagbestedingsplek. Over De Berkelhof was ik erg te spreken. Daarom heeft Fieke nog een jaar extra op school doorgebracht. Tot de dagbesteding van De Berkelhof klaar was.’
Hoe ziet zo’n dag eruit?
De dagbesteding bij De Berkelhof is ervaringsgericht. Zo hebben zij dieren en een zintuigentuin. Susanne: ‘We bieden ruimte voor ontwikkeling. Cliënten mogen gewoon meedoen. Zo openen we samen de dag. Dan eten we bijvoorbeeld fruit bij de koffie. Daarvoor hebben we een speciaal schilapparaat. Cliënten mogen op de knop drukken als ze dat willen. De begeleiders gaan dan daarna met ze naar de dieren. Fieke krijgt dan bijvoorbeeld stro waar ze de ezel mee voert.’
‘Meer dan bezighouden alleen’
Melanie: ‘De activiteiten zorgen ervoor dat beweging leuk en uitdagend wordt. Denk hierbij aan met ezels wandelen, kippen of varkens voeren, afval wegbrengen, pakketjes rondbrengen of een leuk balspel. Ik vind het woord “dagbesteding” het eigenlijk tekort doen. Het is echt goede kwaliteit zorg die De Berkelhof levert. Het gaat om meer dan iemand bezighouden alleen. Daarnaast is het een veilige omgeving. Zo kunnen de medewerkers medisch handelen als dat nodig is. Maar er is ook veiligheid in de zin van familiegevoel en directe betrokkenheid. Dat komt ook omdat De Berkelhof een kleine organisatie is.’
Benieuwd naar de organisatie? Bekijk de video.
‘We kennen elkaar goed in de Achterhoek’
Susanne: ‘Dat zorgt ervoor dat mensen elkaar benaderen. Dat betekent niet dat het grote zorgorganisaties niet ook zou lukken. Het gaat erom dat je idee blijft houden om wie het gaat. En waarom je doet wat je doet. De Achterhoek speelt hierin ook een rol. We kennen elkaar hier goed in de omgeving. Daarom is het normaal dat begeleiders ook regelmatig bellen en mailen met familieleden. Sommige begeleiders kennen een familie bijvoorbeeld al dertig jaar.’
Afspraken over contact
Familieleden hebben ook toegang tot het dossier. Melanie: ‘In dat dossier staan de afspraken voor goede zorg. Daar kan ik zelf ook mededelingen inzetten. Bijvoorbeeld als Fieke wat later komt, of zich even wat minder goed voelt. Sommige begeleiders mag ik zelfs op zondagavond bellen. Fijn is dat we afspraken kunnen maken met elkaar over de manier van contact houden.’
Een foto van een blije Fieke
Melanie vindt het verder belangrijk dat ze foto’s en video’s van Fieke kan zien. ‘Een foto van een blije Fieke zegt zoveel meer dan woorden. Ook kan ik die foto dan aan Fieke weer laten zien als ze thuiskomt. Zo beleven we dat moment ook nog eens samen. Dat is waardevol als je dochter niet kan praten.’ De Berkelhof heeft dan ook een nieuw elektronisch cliëntensysteem. Hierin kunnen ook foto’s en video’s in gedeeld worden. Susanne: ‘Ons systeem is beveiligd. Dat betekent dat je er geen bestanden uit kan halen. Ze kunnen dan niet op de computer van Fieke gezet worden. Jammer genoeg kan zij de foto’s en video’s dan niet zelf bekijken. We gaan kijken of we hier nog iets aan kunnen doen.’
Samen om tafel
Betekent dit dat De Berkelhof alle wensen vervult? Susanne: ’Je kunt niet iedereen tevredenstellen. Maar we houden wel focus op wat een positief effect heeft voor de cliënt. Soms komt wat de cliënt wil niet overeen met wat de ouders willen. Soms is er een verschil van mening over wat je denkt dat goed is voor de cliënt. Maar dan gaan we met zijn allen om de tafel zitten. Met het vertrouwen dat we er samen wel uit komen. Het scheelt daarbij dat we fijne medewerkers hebben. Dat zijn allemaal gedreven mensen die het beste willen voor de cliënten. Daarbij vind ik het belangrijk dat zij ruimte krijgen om zich te ontwikkelen. Dat kan alleen in een cultuur van vertrouwen.’
Houding van ouders
De houding van de ouder is daarbij ook belangrijk. Melanie: ‘Als ouder van een ernstig meervoudig beperkt kind is het zo fijn als je het samen doet. Dat je gehoord wordt, dat alles wat je aangeeft serieus wordt genomen. Dat de energie niet hoeft te zitten in vechten, maar in het creëren van kansen voor je kind. Tegen de medewerkers zeg ik ook wel: “Laat je niet altijd remmen door mijn inbreng. Bewaak ook je eigen grenzen. En bepaal zelf wat je met mijn inbreng doet.” Elkaar aanvullen, respecteren en versterken is belangrijk.’
‘Wellicht is er voor Fieke in de toekomst een beter plekje dan thuis’
Melanie: ‘Een jaar geleden had ik nog heel veel moeite met loslaten. Nu gaat dat al veel beter. Ik ben zo gedreven om het beste voor Fieke te willen. Over een tijdje gaat Fieke ook bij De Berkelhof wonen. Ik denk dat het goed is om haar (en onszelf) wat ruimte te geven. Het gaat hier om leefruimte en iets meer afstand van mij als ouder. Ik zie nu voor het eerst dat er in de toekomst wellicht een beter plekje is voor haar dan thuis. Maar dan wel een plekje bij De Berkelhof, niet ergens anders. Dat had je me een jaar geleden echt nooit horen zeggen.’
Alle Twinkels komen voort uit de lessen van 35 zorgorganisaties binnen het project Begeleiding à la carte, onderdeel van het programma Volwaardig leven.
Over Begeleiding à la carte
Deze aanpak is ontwikkeld in het vernieuwingstraject Begeleiding à la carte van Volwaardig leven [2019-2021) van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Zorgaanbieders werkten aan hun eigen aanpak voor vernieuwing van persoonsgerichte zorg in de gehandicaptensector.
