Goede handhygiëne? Dat kun je leren!
Gepubliceerd op: 12-02-2025
Voor de ene collega gaat het werken met schone handen vanzelf. De andere collega is zich niet bewust van hoe belangrijk het is om met schone handen te werken. Ervan uitgaan dat iedereen ‘het allemaal wel weet’ kan een valkuil zijn. Een van de teams van InteraktContour uit regio Almere ontdekte dit na meegedaan te hebben aan het kennistraject van het programma ‘Samen scherp op schoon werk’.
Bij InteraktContour wordt schoon werken heel serieus genomen. Maar omdat de theorie en praktijk twee verschillende dingen zijn, waren ze op zoek naar handvatten voor medewerkers om eenvoudig en snel goede handhygiëne toe te kunnen passen. Daarom besloten ze zich met zeven locaties uit verschillende regio’s aan te melden voor een kennistraject bij Vilans. Vanuit dit kennistraject krijgt de organisatie handige tips en tools om medewerkers te helpen een gewoonte te maken van werken met schone handen.
Het traject begint met een nulmeting, een beoordeling van hoe de situatie op het gebied van hygiëne op dát moment is. Met de punten die beter kunnen, gaat het team vervolgens samen met de adviseurs van Vilans aan de slag.
Verpleegkundige Soumaira Radi (25) woonde namens het team uit Almere de startdag van het kennistraject bij. Aan haar de mooie taak de tips over te brengen aan de rest van het team. ‘Ik dacht eerst over mijzelf na. Vanuit mijn werk als verpleegkundige heb ik een medische achtergrond; werken met schone handen is voor mij een gewoonte. Opeens werd ik mij ervan bewust dat mijn collega’s woonbegeleiders zijn en geen verpleegkundigen! Zij hebben tijdens hun opleiding geen specifieke lessen gehad over het belang van schoon werken en goede handhygiëne.’
Eén op één gesprekken
Soumaira besloot helemaal terug te gaan naar de basis van werken met schone handen. ‘Ik ben met mijn collega’s persoonlijk in gesprek gegaan. En gevraagd; op welke momenten was jij je handen? En waarom dan op het ene moment wel en op een ander moment niet? Gebruik je handschoenen? En hoe vaak wissel je die? Ik vond het belangrijk om vast te stellen wat mijn collega’s precies wisten over handhygiëne en het voorkomen van infecties op de werkvloer.’
Het werd Soumaira duidelijk dat veel onderdelen van schoon werken niet bekend waren bij haar collega’s. ‘Toen ik stagiaire in het ziekenhuis was, merkte ik dat er vaak vanuit gegaan werd dat ik bepaalde dingen al wel wist. Er werd flauw gereageerd als ik het niet bleek te weten. Dat geeft echt een rotgevoel! Dat wilde ik niet bij ons team, dus ik ben bij het begin begonnen met uitleggen hoe je handschoenen op de juiste manier gebruikt, wat handhygiëne precies inhoudt en op welke momenten dit belangrijk is. En daarbij ook uitgelegd wat de risico’s van verspreiding van virussen en bacteriën zijn, als er niet met schone handen gewerkt wordt. Als je begrijpt waarom iets nodig is, blijft de informatie beter hangen dan wanneer je alleen iets meegedeeld wordt.’
Samen nadenken en doen
‘Als ik zag dat iemand nog niet op de juiste manier handschoenen gebruikte, besloot ik niet zeggen dat iemand het fout had gedaan en te vertellen hoe het wel moest. Ik vroeg juist aan diegene of hij of zij zelf in de gaten had wat er minder goed ging. Door er over te praten en collega’s ook zelf na te laten denken, ging het schoner werken steeds meer leven. Het was heel leuk om te zien dat collega’s zelf steeds meer het belang gingen zien van handhygiëne’, zegt Soumaira.
Handige plekken
Ook ging Soumaira het gesprek aan met haar collega’s over wat zij nodig hadden om werken met schone handen ‘een gewoonte’ te laten worden. ‘Zo kreeg ik terug dat de handschoenen en de handalcohol niet op logische plekken lagen. Hierdoor kostte het extra tijd en moest er meer bij nagedacht worden. We zijn toen samen de producten op looproutes gaan neerleggen. Zo konden collega’s deze in één beweging meenemen of gebruiken tijdens hun dagelijkse werkzaamheden. Ook door een duidelijke infographic op te hangen over hoe handschoenen goed gebruikt worden, heeft echt geholpen.’
Kritische vragen
Natuurlijk kwamen er ook kritische vragen uit het team. ‘Zo werk ik met een collega uit Venezuela. Deze mevrouw was arts in haar eigen land en werkt al jaren volgens dezelfde richtlijnen. Maar hygiëneregels zijn in de loop van de jaren veranderd. Zij nam mijn tips zeker niet zomaar aan. Zij ging zelf op onderzoek uit naar het nut van bepaalde handelingen en kwam dan bij mij terug: “Je hebt gelijk, ik neem je advies graag aan” of “ik zie het nut hier niet van in, kun je het nog een keer uitleggen?”. Dat hield mij ook zeker scherp!’
Tools van Vilans
Soumaira heeft de ondersteuning en de bijeenkomsten vanuit Vilans als heel prettig ervaren. ‘Vanuit Vilans kregen we als organisatie veel steun om bepaalde onderwerpen bespreekbaar te maken op de werkvloer. Zo heb ik de hulpmiddelen Wauw en Auw en Is schoon gewoon ingezet. Ook het gebruik van de UV-lamp in combinatie met een speciale lotion heeft veel collega’s laten zien wat er precies gebeurt als je handhygiëne niet op de juiste manier inzet.’
Om de voortgang en eventuele uitdagingen tijdens het traject te bespreken werden er meerdere momenten georganiseerd, zowel live als online, om met de adviseurs vanuit Vilans te overleggen. Op die momenten konden ook de collega’s van de zeven locaties hun ervaringen met elkaar delen. ‘Zo konden we van elkaar ook weer leren’, vult Soumaira nog aan.
Tip van Soumaira
Ga er niet vanuit dat iedereen alles ‘wel weet’. Sta even stil bij de opleiding en de achtergrond van elke collega en vraag jezelf af hoe je die collega kunt ondersteunen bij hygiënisch werken. Het heeft geen zin om een collega een rotgevoel te geven door te zeggen dat hij of zij steken heeft laten vallen. Ga het gesprek aan en leg rustig het belang van bepaalde handelingen uit, zodat het ook gaat leven bij die collega.
Deel deze pagina via:
