Stel vragen als ‘Wat moet de begeleiding straks wel of niet doen? Laat de deelnemers op post-its het eerste opschrijven in wat in ze opkomt. Die kunnen ze dan plakken op grote vellen papier op de muur.
Hoe haal je wensen van cliënten en naasten op?
Gepubliceerd op: 19-03-2021
Ophovenerhof wil wonen op maat aanbieden voor hun bewoners. Dit door het inzetten van Tiny Houses op hun terrein. Maar wat vinden de mogelijke bewoners en hun naasten daarin belangrijk? En hoe kom je daarachter? Yolanda Vanderheijden, coördinator bij de Ophovenerhof, en Vilans-coach Jeanny Engels delen hun ervaringen. Leer mee!
Een papersessie organiseren
De Tiny Houses staan er nog niet. Dat komt omdat Ophovenerhof dit idee echt samen met cliënten en naasten wil vormgeven. Daarin hebben zij al een aantal stappen gezet. Yolanda: ‘We hebben een bijeenkomst voor cliënten en voor ouders georganiseerd. Dit zijn aparte bijeenkomsten geweest. Ouders en cliënten voelen zich dan vrijer om te delen wat ze werkelijk willen. Bij beide groepen hebben we grote vellen papier op de muur gehangen. Mensen konden daar hun antwoorden met post-its op plakken. Namelijk. Waar word je blij van? Waar zie je tegenop? Wat moet de begeleiding wel of niet doen? Deelnemers konden daarbij het eerste opschrijven wat in hun opkwam.’
Direct bleek de meerwaarde van het actief ophalen van ervaringen. Yolanda: ‘Je gaat toch al snel uit van je eigen belevingswereld. Er zijn dan ook goede aandachtspunten naar boven gekomen. Die hadden we zelf echt niet kunnen bedenken. Bijvoorbeeld over privacy. Stel een jongere woont in zo’n Tiny House. Dan wil hij liever niet dat de begeleiding naar binnen komt lopen zonder dat dit afgesproken is.’
Over Tiny Houses
Ophovenerhof wil met Tiny Houses inspelen op de behoefte van jong volwassen cliënten. Door Tiny Houses op het terrein te plaatsen is de begeleiding vlakbij. Tegelijkertijd kunnen ze zo snuffelen aan zelfstandig wonen. Meer weten over Tiny Houses? Lees dan het artikel ‘Met Tiny Houses inspelen op woonbehoeftes van jongeren’.
Ouders helpen elkaar
Coach Jeanny Engels begeleidt Ophovenerhof vanuit het programma Begeleiding à la carte. Ook zij was bij de papersessie met ouders aanwezig. Jeanny: ‘Dan merk je dat het goed is om meerdere ouders bij elkaar te hebben. Bijvoorbeeld wanneer één ouder erg bezorgd is over dat zijn kind op zichzelf gaat wonen en misschien vereenzaamt. Soms hebben mensen hierin een drempel te nemen. Dan helpt het als andere ouders die zorgen niet ervaren. Zo kunnen zij elkaar ook inspireren.’
Goed doorvragen op wat er wordt bedoeld
Toch is het wel belangrijk om zorgen serieus te nemen. Jeanny: ‘Bijvoorbeeld als een ouder zegt: “Wat nou als mijn kind wegloopt?” Dan werkt het goed om te benadrukken dat je die zorg deelt. En dat je samen gaat kijken hoe je dat kunt oplossen. Verder is het belangrijk om goed door te vragen. Bijvoorbeeld als een ouder aangeeft zich straks zorgen te maken of zijn kind wel goed eet en graag wil dat de begeleiding daarop let. Wat verstaat die ouder bijvoorbeeld onder goed eten? En wat moet de begeleiding dan wel of niet doen? Zo kom je echt meer te weten. Het is een kunst om echt te weten te komen wat er wordt bedoeld zonder zelf te gaan invullen.’
Trotse moeder
Wat tot slot fijn was, was om te merken hoe enthousiast ouders waren. Yolanda: ‘Een van de moeders verheugt zich er echt op dat haar dochter in een Tiny House gaat wonen. Dan voelt het toch alsof je echt bij je dochter op bezoek komt. Je komt dan in haar keuken, drinkt thee uit haar kopjes. Dat maakt je trots als ouder. Dat is toch een andere beleving dan dat je je dochter komt opzoeken in een woonvorm.’
Tips
Ook bezig met een nieuw project? En wil je daar de wensen van cliënten en naasten voor ophalen? Dit zijn de tips van Jeanny en Yolanda op een rij:
Zo voelen beide groepen zich vrijer om te spreken
Bijvoorbeeld als ouders ergens goede begeleiding bij willen. Wat verstaan ze daar dan precies onder? Anders ga je dit al snel invullen voor een ander.
Benader positieve mensen, maar ook mensen die kritisch durven te zijn. Bijvoorbeeld iemand van de cliëntenraad.
Zie de ouder in plaats daarvan meer als mede-ontwikkelaar van het nieuwe project. Dit voorkomt dat de aandacht van ouders te veel naar zorgen over hun kind gaat.
Belangrijk om goed je verwachtingen uit te spreken. Dit voorkomt frustraties. Geeft bijvoorbeeld een ouder aan toch liever niet mee te willen doen? Respecteer dat dan ook. Vaak vind je wel weer een andere ouder die mee wil doen. Of wil de ouder op een ander moment wel meedoen.
Alles wat deelnemers inbrengen op de vragen is goed. Dit is voor iedereen belangrijk. Maar voor mensen met een beperking geldt dit extra.
Zo kunnen de deelnemers ook leren van elkaar. Bij de Ophovenerhof waren ook oudere bewoners betrokken. Die konden de jongeren weer over hun ervaringen vertellen.
Over Begeleiding à la carte
Deze aanpak is ontwikkeld in het vernieuwingstraject Begeleiding à la carte van Volwaardig leven [2019-2021] van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Zorgaanbieders werkten aan hun eigen aanpak voor vernieuwing van persoonsgerichte zorg in de gehandicaptensector.
