Interview - Maria vertelt over privacy en geheimhouding als cliënt

Maria is 80 jaar en woont in Gouda. Vorig jaar is haar man overleden, hij had dementie. Dat was niet altijd makkelijk, ze heeft daarvoor begeleiding gehad. Nu gaat het gelukkig weer beter. Maria vertelt ook openhartig over haar dyscalculie. Dat lijkt op dyslexie. Mensen met dyslexie hebben moeite met letters en woorden, mensen met dyscalculie hebben moeite met cijfers. Om te rekenen heeft ze altijd een rekenmachine nodig. Dat is lastig om dyscalculie te hebben, ook omdat mensen er soms misbruik van maken.

Wat betekent privacy voor jou?

Voor Maria is privacy belangrijk. ‘Het betekent voor mij dat niet iedereen alles hoeft te weten. Dat ik het zelf aangeef als ik hulp nodig heb en dat ik zelf bepaal wat ik wel en niet vertel. En ook dat mensen daar dan zorgvuldig mee omgaan. Toen ik 80 werd kreeg ik ineens allerlei vragen over een levenstestament en of dat al was geregeld. Ik word daar somber van, ook omdat ik geen goed netwerk heb waarop ik kan terugvallen. Ik leef nu, ik wil daar niet aan denken.’

Hoe gaan begeleiders om met jouw privacy?

In het verleden gebeurde het wel dat begeleiders over Maria’s grenzen gingen. ‘Bijvoorbeeld toen mijn man niet meer thuis kon blijven wonen. De begeleiding die ik toen kreeg, was niet professioneel en is toen ook gestopt. Vroeger zijn er ook wel dingen afgesproken onder dwang. Ik moest dan tegen mijn zin besluiten nemen. Ik heb wel ontdekt dat ik veel meer gericht om hulp moet vragen. Er wordt veel over je opgeschreven dat door iedereen gelezen kan worden. Gelukkig vragen ze wel steeds vaker om toestemming, dat is goed.’

Hoe zorg je ervoor dat mensen goed met jouw privacy omgaan?

Maria geeft aan dat ze niet alles verteld aan haar hulpverleners. Alleen de dingen die zij belangrijk vindt. ‘En als ik iets persoonlijks wil bespreken, doe ik dat het liefst met mijn huisarts’, zegt ze. ‘Ik vind het niet fijn dat iedereen mijn gegevens kan inzien. Bijvoorbeeld de apotheek, die wil dat alle gegevens uitgewisseld worden met de huisarts, daar moet ik steeds voor tekenen. Vroeger was er een dossier waar niemand zomaar in kon, die privacy is weg. Ook buiten, op straat en in de winkels. Daar hangen allemaal camera’s. Je kunt niets meer doen zonder dat iemand het ziet.’

Heb je nog tips voor begeleiders over geheimhouding en privacy?

• Ga zorgvuldig om met vertrouwelijke informatie omgaan.
• ​Bemoei je niet te veel met iemands levenswijze.
• Laat mensen in hun waarde en heb vooral respect voor die ander.
• Vertel niet alles wat je hoort door aan anderen
• Houd afstand en blijf professioneel.
• Deskundigheid is belangrijk, je moet weten wat je wel en niet kunt doen en zeggen.
• Zorg dat je de rechten van cliënten kent.