Madelon: ‘Ik vond het heel fijn om te horen van “goh, hoe doen jullie dat nu?” Zo gaat de Hartekamp Groep uit van de begeleidingsfilosofie "versterkend begeleiden" waarin de relatie altijd centraal staat. Bij ASVZ wordt de Triple-C behandelmethodiek gebruikt die onder andere uitgaat van menselijke behoefte en het aangaan van een onvoorwaardelijke ondersteuningsrelatie. ASVZ biedt deze methodiek ook als trainingsprogramma aan andere organisaties aan. We hebben het over onze toekomstplannen gehad. Zo willen wij een programma Complexe Zorg aanbieden zodat medewerkers nog sterker worden in het centraal stellen van de relatie en de cliënt nog beter gaan lezen. Daarvoor gaan we een supportteam opzetten, starten we met een opleidingsprogramma, intervisie, coaching on the job en organiseren we kenniscafés waar collega’s ervaringen kunnen uitwisselen.’
Reflecteren belangrijk bij moeilijk verstaanbaar gedrag
Gepubliceerd op: 10-11-2020
Voor het programma Begeleiding à la carte gaan zorgorganisaties bij elkaar op werkbezoek voor inspiratie. Zo nam ASVZ een kijkje bij de Hartekamp Groep. Dat leverde een mooi gesprek op. Conclusie? Als je de cliënt voorop wilt stellen, is het juist ook belangrijk om oog te houden voor het welzijn van de medewerker.
Met welke verwachtingen ging je kijken?
Remco Gillisen (manager wonen intensief bij ASVZ): ‘Ik was vooral nieuwsgierig naar de locatie, visie en de manier waarop de Hartekamp Groep de huisvesting heeft vormgegeven. De woningen daar zien eruit als normale uitnodigende woningen. Iedereen beschikte over eigen sanitair. Dat is mooi, daar voldoen wij niet altijd aan.’
Madelon Sijsenaar (manager zorg bij de Hartekamp Groep): ‘De meeste woningen zijn aan elkaar geschakeld. Remco heeft ook een kijkje genomen in een locatie die we net verbouwd hebben. Daar hebben we woningen gesplitst.’
Wat heeft je geïnspireerd?
Remco: ‘Ook ik vond het gesprek dat we hebben gehad inspirerend. Zo spraken we over hoe je de focus houdt op het goed omgaan met moeilijk verstaanbaar gedrag. In de praktijk lijkt vaak de aandacht uit te gaan naar het beheersen van het gedrag zelf in plaats van te zien welke behoefte daaronder zit. De neiging is om een stap naar achter te doen of te separeren, of direct te behandelen met medicatie. Terwijl het juist een kracht is om een stap naar voren te zetten, een arm om iemand heen te slaan en te zeggen: “Goh, ik zie dat je het moeilijk hebt.” Dat vraagt om mensen die én voldoende geschoold zijn en de juiste competenties hebben.'
Madelon: ‘Als het gaat om complexe zorg heeft ASVZ toch echt wel zijn sporen verdiend. Daarom vond ik het ook fijn om vragen daarover aan Remco te kunnen stellen. Voor sommige medewerkers kan complexe zorg ook gewoon te complex zijn. Je kunt dan wel alles uit de kast gaan trekken om dat te verbeteren, maar hoever ga je daarin? Tenslotte moet je ook de veiligheid van het team en de cliënt kunnen garanderen. Remco gaf ons mee dat het belangrijk is om extra alert te zijn op hoe mensen hun werk beleven. Wij hanteren daarvoor het stoplichtsysteem. Als je het lastig vindt om met een bepaalde cliënt te werken, staat je stoplicht op rood. Dat maakt de kans ook groter dat iemand opbrandt. Remco gaf ons het advies dat het dan ook kan helpen als medewerkers even wisselen met elkaar.’ Wat zou je aan andere organisaties willen meegeven?
Remco: ‘Aansluiten bij de behoeft van een cliënt en behandelen vanuit de gedachten van Triple C klinkt mooi en eenvoudig, maar de toepassing ervan vraagt wel om een zorgvuldig proces. Zo is het belangrijk dat de gehele organisatie deze kernwaarden en methodiek aanhangt.’
Madelon: ‘Belangrijk dat je niet alleen kijkt naar een plan op maat voor de cliënt, maar ook naar een plan op maat voor de individuele medewerker en het team. In dit werk ben je je eigen instrument om de ander positief te kunnen beïnvloeden. Dan moet je wel weten wat je aan jezelf en de ander hebt. Het is belangrijk dat zorgorganisaties dat willen faciliteren en zorgmedewerkers in dienst nemen die sensitief zijn, open staan voor anderen en een goed vermogen tot zelfreflectie hebben.’
Over Begeleiding à la carte
Deze aanpak is ontwikkeld in het vernieuwingstraject Begeleiding à la carte van Volwaardig leven [2019-2021) van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Zorgaanbieders werkten aan hun eigen aanpak voor vernieuwing van persoonsgerichte zorg in de gehandicaptensector.
