Hoe lang wordt de methode al gebruikt?
De meldcode is in 2015 van kracht geworden. De organisatie heeft toen meteen dit leertraject ingericht. Aanvankelijk kocht men de e-learning in. Na twee jaar is men zelf de e-learning gaan ontwikkelen. Daarna is de app gemaakt. In 2019 heeft de organisatie de scholing aangepast, omdat het stappenplan vanuit de overheid werd aangepast. Jaarlijks wordt het leertraject en alle onderdelen geëvalueerd op efficiëntie, haalbaarheid en resultaat op de werkvloer (zijn medewerkers in staat om de meldcode toe te passen, enzovoorts).
Hoe vaak wordt de methode gebruikt?
Jaarlijks door alle signalerings- en handelingsverantwoordelijken.
Wat is de doelgroep?
De doelgroep is al het personeel in het primaire proces dat direct of indirect cliëntcontact heeft. Bij indirect cliëntcontact kan gedacht worden aan teammanagers, gedragswetenschappers, enzovoorts.
Wordt er geëvalueerd en wat komt daaruit?
Na elke e-learning en training volgt direct een verplichte evaluatie. De e-learning/training kan pas worden afgerond als de evaluatie is ingevuld. De evaluatie is inhoudelijk gericht en gaat bijvoorbeeld in op de mening van de deelnemers of zij na de e-learning signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling kunnen herkennen, of zij weten welke stappen ze moeten nemen bij signalen van geweld, of ze bekend zijn met hun verantwoordelijkheden en of zij vertrouwen hebben deze toe te passen. De evaluatie is inmiddels ruim 2000 keer ingevuld en alle scores liggen ruim boven de 4 op een vijfpuntsschaal die varieert van helemaal oneens (score 1) tot helemaal eens (score 5). Ook wordt gevraagd om tips ter verbetering. Deze tips worden gebruikt om het leertraject bij te stellen. Uit de evaluaties blijkt dat medewerkers het prettig vinden dat ze een keer per jaar de e-learning moeten doen. Ze worden zich dan weer bewust van de materie.
Uit de evaluaties van de training en terugkombijeenkomsten komen tendensen terug van bepaalde typen huiselijk geweld. Zo wordt er nu bijvoorbeeld veel gevraagd naar ontspoorde zorg en ouderenmishandeling. Deze thema’s worden dan meegenomen in de volgende terugkombijeenkomsten. Ook wordt er jaarlijks geëvalueerd waarvan er soms zaken in de training worden bijgesteld. Feitelijk zou de organisatie ook willen meten of geweld daadwerkelijk vermindert. In het cliëntendossier is een afgeschermde vragenlijst waarin collega’s hun vermoedens van HG rapporteren. Wanneer een casus met (vermoedens van) HG wordt afgerond, wordt dit deel van het dossier ook gesloten. Er is bekeken hoe vaak er gebruik wordt gemaakt van deze vragenlijst om vermoedens te rapporteren. Cliënten met NAH hebben een verhoogd risico om in aanraking te komen met HG en of KM. Dit zou terug te zien moeten zijn in de opgevraagde data van de clientdossiers. Dit bleek echter niet het geval; er werd relatief weinig gebruik gemaakt van deze afgeschermde rapportage.
Is de methode wetenschappelijk onderbouwd?
De meldcode is een verplichting vanuit de overheid[1]. De overheid heeft de meldcode gebaseerd op onderzoek. Het leertraject is opgezet vanuit de visie op leren van de organisatie. Hierbij heeft de organisatie wetenschappelijke inzichten gebruikt.
Wat zijn de benodigde investeringen?
- De organisatie heeft de e-learning en de app zelf gemaakt. Dit kostte ongeveer 80 uur (voorheen kocht de organisatie een e-learning in; deze was niet gericht op cliënten met NAH en was erg lang. uiteindelijk bespaart dit de organisatie per jaar zo’n 75.000 euro aan licentie- en verletkosten).
- De verletkosten van de deelnemers.
- Inhuur van trainers.
Welke randvoorwaarden zijn er?
- Medewerkers moeten tijd krijgen het scholingstraject te volgen. Dat gebeurt bij de organisatie onder werktijd. Ook de e-learning voeren medewerkers onder werktijd uit.
- Medewerkers moeten dit onderwerp goed in het ECD (Elektronisch Cliënten Dossier) kunnen rapporteren; ze moeten dit onderwerp makkelijk in het ECD kunnen vinden.
Welke praktische hulpmiddelen worden gebruikt?
- E-learning.
- App.
- Pagina over de meldcode op de Intranetsite.
Welke trainers, coaches of cursussen zijn beschikbaar?
De organisatie werkt met vaste trainers van een externe organisatie gespecialiseerd in huiselijk geweld, afhankelijkheidsrelaties en alles wat daarmee te maken heeft. Zij hebben ook scholing over hersenletsel gevolgd, zodat zij goed op de hoogte zijn van de problematiek waarmee de organisatie te maken heeft.
Wat zijn voordelen van de methode?
- Medewerkers weten hoe ze opgeleid worden en waar ze informatie kunnen vinden over de meldcode. Ze weten wat er van hen verwacht wordt en ze krijgen de tijd en de ruimte om te leren. Ook weten ze waarop ze kunnen terugvallen (de app, maar ook op de handelingsverantwoordelijken).
- Medewerkers worden ontzorgd (de medewerkers krijgen vanzelf een seintje wanneer de e-learning moet worden gemaakt), ervaren regie (want ze mogen kiezen in thema’s) en het onderwerp blijft in de schijnwerpers door de gekozen frequentie zonder dat het veel tijd vraagt.
- Medewerkers krijgen grip hebben op hun werk. Ze kunnen anticiperen als ze een ‘niet pluis’- gevoel hebben. De collega’s worden competenter en ze voorkomen escalatie van geweld, omdat ze het tijdig bespreekbaar maken.
Wat zijn nadelen van de methode?
De organisatie heeft de e-learning zelf gemaakt. Dat heeft veel voordelen, omdat deze volledig op maat zijn voor de organisatie. Het zelf ontwikkelen en bijstellen vergt echter ook een forse tijdsinvestering.
Waar is men het meest trots op bij het toepassen van de methode?
De organisatie is er trots op dat men een leertraject heeft ontwikkeld dat heel omvattend is en dat de medewerkers er heel tevreden over zijn. Men is trots op de app en de goede samenwerking met de externe organisatie.
Wat zijn verbetermogelijkheden?
Op dit moment doet elke signaleringsverantwoordelijke elk jaar de e-learning. Men wil toe gaan werken naar een systeem waarbij de signaleringsverantwoordelijken eens per twee jaar de e-learning volgen en eens per twee jaar een reflecterende e-learning. Daarin komen dan vragen als: Heb je weleens een situatie van huiselijk geweld of kindermishandeling beschreven? Hoe vond je dat? Vond je het moeilijk of makkelijk? Waar liep je tegenaan? Voor de organisatie is het zinvol deze informatie op te halen. Men vindt het belangrijk dat de medewerkers niet alleen kennis krijgen, maar ook reflecteren op het eigen handelen.
Wordt de methode ook elders toegepast? Op welke schaal?
Dit is niet bekend, maar waarschijnlijk niet op deze omvattende wijze.
Suggesties voor andere organisaties die aan de slag willen met deze methode
Ga hier echt mee aan de slag. Het is een belangrijk onderwerp. Een keer een training volgen is niet voldoende. Met deze opzet draag je echt bij aan het signaleringsvermogen en het objectief rapporteren door medewerkers. Je leert als organisatie echt van de praktijk en wat medewerkers daarin lastig vinden.
Bronvermelding
[1] De organisatie maakt gebruik van de systematiek/onderbouwing zoals aangedragen door de rijksoverheid: www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/huiselijk-geweld/meldcode. Dit bestaat uit een 5-stappenplan: www.augeo.nl/nl-nl/themas/meldcode. Ook de wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling geeft richting: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stb-2013-142.html.
