Met aandacht voor collega's een betere begeleider voor cliënten zijn
Gepubliceerd op: 28-01-2025
Dit is een oproep voor alle begeleiders in de gehandicaptenzorg. Het is een oproep om óók aandacht voor je collega's te hebben. Net zoals je aandacht hebt voor je cliënten. Want door aandacht aan elkaar te geven, kun je een sterk team zijn. Als je een sterk team bent, kan jij een betere begeleider zijn voor je cliënten. Lisette deelt 5 handige tips.
'Hoe gaat het?'
Word je dit wel eens gevraagd?
En wat zeg je dan?
'Goed' en ga je dan weer door?
Wie staat er wel eens stil met hoe het écht met jezelf en de ander gaat?
Ervaring met onveilig werkklimaat
Vanuit mijn ervaring weet ik hoe belangrijk het is om gehoord en gezien te worden als begeleider. Ik had een cliënt die te veel van mij vroeg. Ik heb geprobeerd hier over te praten met collega’s, maar voelde mij niet gezien en gehoord. Daardoor voelde ik mij erg alleen en ben ik uiteindelijk in de ziektewet terecht gekomen.
Inmiddels ben ik weer met heel veel plezier aan het werk. Maar dit had voorkomen kunnen worden. Ik wil mij ervoor inzetten dat anderen dit nooit hoeven mee te maken.
'dikke knuffel voor jou'
In de ziektewet merkte ik hoe fijn het was dat collega’s aan mij dachten. Van 2 collega’s kreeg ik een houten standaardje met de tekst 'dikke knuffel voor jou' erop. Dit gaf mij erg veel steun. Ook belde een collega mij om te laten weten dat diegene er voor mij is. Eindelijk voelde ik me gezien en gehoord.
Ervaring met veilig werkklimaat
Mijn re-integratie was op een andere locatie. Deze locatie had een veilig werkklimaat. Dit had ik ook echt nodig. Mijn team heeft mij door mijn ziektewet-periode heen geholpen. Daardoor ben ik nu alweer 2 jaar met veel plezier aan het werk! Door deze positieve ervaringen besef ik hoe belangrijk het is dat je naar elkaar omkijkt. Om echte aandacht te hebben voor de ander!
Elkaars vangnet zijn
In een veilige werkomgeving zijn je collega's ook een soort van net om je op te vangen als dat nodig is. Collega's zijn er om je veiligheid in de gaten te houden. Als je bijvoorbeeld bij een cliënt langs gaat die agressief kan zijn. Of om een cliënt even van je over te nemen als je er zelf niet uit komt. Je hoeft het niet allemaal zelf te kunnen. Daar ben je een team voor.
Tips: zorgen voor veiligheid op het werk
Dat veilige vangnet word je als team niet zomaar voor elkaar. Daar moet je (samen) je best voor doen. Maar gelukkig kan je er zeker voor zorgen dat je die veiligheid krijgt. De tips die ik deel kunnen hierbij helpen.
Tip 1: Houd het niet voor jezelf
Loop je ergens tegenaan? Deel het altijd met iemand die je vertrouwt. Je kunt dan samen kijken wat je eraan kunt doen. Misschien betekent het dat je samen naar je manager stapt. Of als het veilig genoeg voelt, dat je dit alleen doet.
Vind je het lastig om iemand te vertrouwen; ga dan toch naar iemand toe. Kies iemand waar je je het minst onveilig bij voelt. Durf eerlijk te zijn. Vertel wat je dwars zit of waar je bang voor bent. Vaak zit de angst vooral in ons hoofd en wordt die angst daar alleen maar groter. Door erover te praten, kunnen er dingen veranderen.
Tip 2: Geef je grenzen aan
Een van de belangrijkste dingen bij veiligheid is jouw grens. Waar ligt jouw grens? Waar voel je je goed bij? Waar voel je je niet goed bij? Spreek dit hardop uit en houd je aan jouw grenzen. Levert dit mogelijk problemen op op de werkvloer? Deel dit met je collega’s en je manager.
Om goed je grenzen aan te kunnen geven, moet je jezelf natuurlijk ook goed kennen. Wees dus eerlijk met jezelf. Durf je eigen mening te vormen. In de teamvergadering kun je bijvoorbeeld samen opdrachten doen om jezelf beter te leren kennen. Door dit met elkaar te delen, leer je steeds beter wat je eigen normen en waarden, kwaliteiten en valkuilen zijn. Maar ook wat de normen en waarden, kwaliteiten en valkuilen van je collega’s zijn.
Tip 3: Duidelijke afspraken maken
Duidelijke afspraken kunnen helpen bij veiligheid op het werk. Spreek bijvoorbeeld met je manager af dat hij/zij 1 keer per maand aan jou vraagt hoe het gaat. Je kunt dit ook met een directe collega afspreken als dat fijner voelt. Een ander voorbeeld van een afspraak is om niet over cliënten te praten in de pauze.
Als je samen afspraken maakt en iedereen houdt zich hieraan, dan helpt dit mee aan een veilig werkklimmaat.
Tip 4: Leer elkaar kennen en durf kwetsbaar te zijn
Door tijd en aandacht aan je collega's te besteden, leer je elkaar beter kennen. Ook als je niet meteen een klik met elkaar hebt, kun je er voor elkaar zijn. Daarvoor is het belangrijk om te weten hoe de ander is en wat de ander meemaakt. Bij de vergadering kun je standaard aan iedereen vragen 'hoe zit je er nu bij?'. Dit geeft ruimte om jezelf te laten zien en elkaar te leren kennen.
Natuurlijk wil je sterk zijn in je werk en er voor een ander zijn. Maar durf het ook te vertellen wat je moeilijk vindt en wat jij belangrijk vindt. Juist door die dingen te delen, kun je dichter tot je collega's komen. Het is niet erg dat we niet alles zelf kunnen!
Tip 5: Zeg 'ik ben er voor je'
- Je kunt op verschillende manieren laten weten dat je de ander ziet en dat je er voor de ander bent. Dit zijn een paar ideeën:
- Vraag je collega voor dat je met de overdracht begint hoe het gaat? Of hoe die ene afspraak vorige week is gegaan?
- Bied je collega aan om bij de deur mee te luisteren bij een cliënt waar diegene zich niet al te prettig bij voelt.
- Vraag of je iets kan overnemen.
- Gebruik tijdens een overleg regelmatig een complimentenronde. Laat iedereen iets aardigs over een collega zeggen.
- Geef je collega een kaartje. Dit kan voor een verjaardag zijn, voor de feestdagen, maar ook zomaar. Helemaal leuk als je er een persoonlijk tekstje in zet.
Belangrijkste besef
Mijn belangrijkste besef is dat je als begeleider goed voor jezelf en voor je collega's moet zorgen.
Vraag dus altijd om hulp. Ook als er niet op gereageerd wordt. Vraag door. Zorg ervoor dat er iemand naar je luistert. Geef jouw grenzen aan. Houd je aan die grenzen.
Want het is echt zo: wanneer je je gehoord en gezien voelt, draagt dit bij aan een veilig werkklimaat.
Video 'De rugzak wordt alsmaar zwaarder en zwaarder'
Voor mijn meesterproef van BPSW heb ik een filmpje gemaakt: 'De rugzak wordt alsmaar zwaarder en zwaarder'. Hierin zie je wat het met iemand doet wanneer je echt stilstaat bij hoe hij of zij zich echt voelt.