Vergeet de Brussen niet

Gepubliceerd op: 14-12-2021

Het is te begrijpen dat familieleden hun naaste met een beperking nooit helemaal kunnen loslaten. Toch komt er voor ouders ooit de dag dat ze er niet meer voor hun kind met een beperking kunnen zijn. Het is belangrijk dat je als begeleider ouders helpt hierop in te spelen. Dan zal de klap namelijk minder groot zijn voor hun kind.

Het Brussenboek

Dat een vraag als ‘Hoe gaat het met jou?’ broers of zussen van iemand met een beperking heel erg kan helpen, vertelt Anjet van Dijken. Zij heeft zelf een broer met een verstandelijke beperking. Ze is auteur van het Brussenboek en weet veel uit onderzoek naar jonge mantelzorgers.

Jonge mantelzorgers zijn glazen kinderen

‘Ik noem jonge mantelzorgers ook wel glazen kinderen,’ zegt Anjet. ‘Het gaat om kinderen die opgroeien met een broer of een zus met een beperking of ziekte. Dan kijken mensen als het ware door je heen om naar die broer of zus te kijken. Dit gebeurt bijvoorbeeld als mensen vragen hoe het met die broer of zus gaat in plaats van met jou. Als er geen aandacht is voor jou als persoon heb je drie keer zoveel kans op psychische problemen. Jonge mantelzorgers zijn gewend om zichzelf weg te cijferen. Ze vertellen zichzelf bijvoorbeeld: “Ik kan wel naar school, maar mijn broer of zus kan dat niet”. Ook voelen ze zich al snel schuldig als ze jaloers zijn op de aandacht die hun broer of zus krijgt.’ Lees Anjets verhaal.

‘Ik zou het ook niet willen missen’

Toch zit er ook een mooie en leerzame kant aan mantelzorger zijn. Zo vertelt Marjet Karssenberg, zus van Wouter die het syndroom van Down heeft: ‘Ik heb me altijd erg verantwoordelijk gevoeld voor Wouter, en ik kan dat niet meer níet voelen. Ik zou het ook niet willen missen. Ik ben nu achttien, een leeftijd waarop ik er ook meer verantwoordelijkheid in mág nemen, vind ik. Ik vind het bijvoorbeeld superleuk om met hem naar de film te gaan. Dan hebben we het heel fijn. Eigenlijk gewoon een broer-zusrelatie, maar dan met een broer die veel jonger doet dan hij is.’

Wat kan jij doen?

Wijs Brussen op de ondersteuningsmogelijkheden. Zo worden op Schouders.nl vraagouders/brussen gekoppeld aan opgeleide ouders en brussen. Uit onderzoek blijkt namelijk dat lotgenotencontact helpt.
Bekijk het themadossier op Zorg voor Beter. Hierin vind je tips, hulpmiddelen en veelgestelde vragen over jonge mantelzorgers.
Breng in kaart wie van de familieleden voor die persoon zorgt. Zit daar een jonge mantelzorger bij? Probeer in contact te komen. Vraag vooral ‘Hoe gaat het met jou?' Een hele belangrijke vraag. Jonge mantelzorgers zijn namelijk gewend dat andere mensen altijd naar hun familielid vragen.
Bied namens jouw zorgorganisatie de Veerkrachtstraining Me-We aan. Deze training ondersteunt jonge mantelzorgers. We verwachten dat de training deze zomer beschikbaar komt. Wil je daar een melding van? Stuur dan een mail aan mewesupport@vilans.nl. De training is ontwikkeld door Vilans en het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) voor het project Me-We.
Organiseer een netwerkbijeenkomst. Hiermee kun je in gesprek gaan over meer aandacht voor jonge mantelzorgers in jullie regio. Bekijk de handleiding voor het organiseren van een netwerkbijeenkomst.
Jonge mantelzorgers ontwikkelden voor andere jonge mantelzorgers een booklet. De taal is in het Engels. Onderdelen daarvan zijn: hoe is het om op te groeien als jonge mantelzorger, hoe zorg je goed voor jezelf en wie kan je helpen?

Bekijk de andere inzichten en tips uit de verhalen van familieleden

Lees meer

Inzichten en tips over samenwerken met familie

Dit inzicht komt uit een serie verhalen van familieleden. Wil je alle tips op een rij? Bekijk dan de pagina ‘Inzichten en tips uit de verhalen van familieleden’.

Lees verder