Beleidsplan voor onvrijwillige zorg: Hoe doe je dat?

Wil een zorgaanbieder onvrijwillige zorg aanbieden? Zo ja, dan wordt dit in beleid en werkprocessen opgenomen. Hieronder valt: 

• Het opstellen van een beleidsplan waarin ze de visie op het voorkomen en zorgvuldig toepassen van onvrijwillige zorg is beschreven (lees meer: beleidsplan); 
• Het aanwijzen van een Wzd-functionaris en dit ook bekend maken;
• Het maken van een planning hoe de organisatie zo snel mogelijk de zorg- en behandelplannen van cliënten zullen omzetten naar de Wzd; 
• Het borgen van de rechtspositie van de cliënt, bijvoorbeeld doordat iedere cliënt of vertegenwoordiger de mogelijkheid krijgt een beroep te doen op een cliëntenvertrouwenspersoon (CVP). 
• Het regelen van de randvoorwaarden om het beleid goed uit te voeren; bij wie kan een medewerker terecht met vragen en hoe wordt de implementatie gevolgd?
• Het zorgen voor afhandeling van klachten bij een Wzd-klachtencommissie;
• Het regelen van toegang tot een cliëntvertrouwenspersoon; 
• Het op een veilige manier vastleggen van cliëntgegevens en wie daar toegang tot heeft;
• Het registreren van onvrijwillige zorg en de wijze waarop half jaarlijkse overzichten en analyse onderdeel is van leren en verbeteren.

Wat moet er in een beleidsplan Wet zorg en dwang? 

Een zorgaanbieder die onvrijwillige zorg verleent, draagt zorg voor een beleidsplan (artikel 19) waarin hij in ieder geval vastlegt: 

• met welke alternatieven hij tracht om onvrijwillige zorg zoveel mogelijk te voorkomen; 
• hoe hij omgaat met het toepassen van onvrijwillige zorg en de afbouw van onvrijwillige zorg; 
• de wijze van intern toezicht bij uitvoering van onvrijwillige zorg. 
• op welke wijze en bij wie de rollen van zorgverantwoordelijke, deskundige, behandelend arts, Wzd-functionaris en externe deskundige zijn belegd en hoe de overlegvormen om het stappenplan te kunnen uitvoeren zijn geregeld.

Bij het opnemen van onvrijwillige zorg in een zorgplan en het verlenen van onvrijwillige zorg, houd je rekening met dit beleidsplan. 

Download het voorbeeldbeleidsplan Wzd (Word) 

Beleidsplan: extra voorwaarden bij ambulante zorg

Jouw organisatie heeft beleid ontwikkeld voor het ambulant kunnen toepassen van onvrijwillige zorg. Daarin moet worden vastgelegd:

1. Welke factoren je organisatie in ieder geval meeweegt bij de beoordeling of ambulante zorg de voorkeur heeft boven opname in een accommodatie. Jouw organisatie houdt daarbij rekening met de wens van de cliënt en de belangen van familie en naasten die relevant zijn voor de continuïteit van zorg. 
2. Hoe met toezicht de veiligheid op voldoende wijze kan worden geborgd. 
3. Welke factoren jouw organisatie meeweegt bij de beoordeling van het aantal zorgverleners die aanwezig moeten zijn bij de daadwerkelijke uitvoering. 
4. Hoe op verantwoorde wijze wordt omgegaan met fysiek verzet van de cliënt. 
5. Op welke wijze je organisatie de bereikbaarheid en ondersteuning borgt. 
6. Op welke wijze wordt toegezien op het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag door een zorgverlener. 

Download het voorbeeldbeleidsplan Wzd voor ambulante zorg (Word)

Voorbeeldbeleidsplan

Om je te helpen bij het maken van een beleidsplan biedt Vilans op Zorg voor Beter een voorbeeldbeleidsplan aan. Dit document geeft de onderdelen van de wet goed weer en biedt ruimte voor eigen invulling. Elke organisatie kan de tekst aanpassen aan haar eigen wensen. In de diverse hoofstukken staan in blauw de vragen die je jezelf kunt stellen om de tekst nog specifieker te maken voor je eigen organisatie.

Bekijk het voorbeeldsplan 

Lees meer over Wet Zorg en Dwang

• Algemene informatie over Wet zorg en dwang
• Wat is onvrijwillige zorg?
• Website van de overheid over de Wet zorg en dwang