Communiceren doe je samen

Gepubliceerd op: 17-02-2021

Communicatie is een basisbehoefte van ieder mens; iedereen communiceert. Oók als je beperkingen hebt, communiceer je. Niet alleen gesproken taal is communicatie. Denk maar eens aan de gebaren of emoties die je gebruikt om nadruk te leggen op de woorden die je spreekt. De manier waarop of waarmee je communiceert kan flink verschillen. Zo kan iemand die doof is, zijn verhaal aan je kwijt door gebruik te maken van gebaren(taal).

Soms is de oorzaak van het communicatieprobleem ingewikkeld en is het moeilijk om te bepalen wat een goede vorm is om te communiceren. Dit komt bijvoorbeeld voor bij personen waarbij niet alleen het gehoor is aangedaan, maar waarbij bijvoorbeeld ook sprake is van een verstandelijke beperking of een beperking in zicht en/of motoriek. De combinatie van verschillende beperkingen en/of stoornissen zorgt ervoor dat de communicatie moeizaam verloopt.

Belangrijke schakel in de communicatie

Belangrijk om te onthouden is dat communiceren iets is wat je samen doet. Als er niemand in de buurt is, zal jij je vakantieverhaal niet vertellen. Je hebt de ander nodig om je verhaal mee te delen, zodat de ander je verhaal kan ontvangen en erop kan reageren. Zo is het ook in contact en communicatie met personen met een communicatief meervoudige beperking (CMB). Op het moment dat er communicatieproblemen zijn, gaat er in het communicatieproces iets mis. Bedenk in dat geval dat jij een belangrijke schakel bent die de verandering en verbetering kan bieden.

Jij kunt ondersteunen bij de communicatie

Bedenk hoe je ondersteunende middelen kan inzetten in de communicatie met je cliënt, bijvoorbeeld door activiteiten of het dagprogramma te verduidelijken. Of bedenk hoe je een spannend boek kan voorlezen [link naar Zintuigenverhalen] door gebruik te maken van iemand zijn zintuigen. Door op deze manier aandacht te hebben voor de communicatie met je cliënt werk je niet alleen aan de communicatie(problemen), maar help je je cliënt ook doordat bijvoorbeeld zijn dag voorspelbaar wordt of zijn oriëntatie op zijn eigen lijf wordt vergroot. Passende communicatie kan zorgen voor ontwikkeling op meerdere gebieden.

Communicatie op maat

Omdat de oorzaken van een CMB zo verschillend zijn, zijn de gevolgen en mogelijkheden dat ook. Als we in de behandeling van mensen met CMB passende (ondersteunde) communicatie gebruiken, dan zien we vooruitgang op meerdere gebieden. We zien dat met deze ondersteunende communicatievormen cliënten initiatieven leren nemen, rustiger overgangen maken of zelfstandiger activiteiten uitvoeren. Laat je inspireren door de Leidraad ondersteunde communicatie (pdf). Denk na met je collega’s welke communicatievorm je samen met je cliënt kan gaan gebruiken zodat hij zijn stem kan laten horen.