Stel je vraag aan
onze AI-assistent
Naar hoofdinhoud Naar footer

Mentaliseren bevorderende begeleiding (MBB)

Gepubliceerd op: 29-01-2025

Mensen met een ernstige verstandelijke beperking hebben vaak moeite om gevoelens van anderen te begrijpen. Het is dan moeilijk hun gedrag erop aan te passen. Begeleiders kunnen de spanning van hun cliënten verminderen door zelf bewust te zijn van eigen gevoelens en gevoelens van de cliënt. Dit kan met de methode Mentaliseren bevorderende begeleiding (MBB).

Begeleiders die cliënten, met soms ernstige gedragsproblemen ondersteunen, ervaren nogal eens handelingsverlegenheid in hun werk. Het is dan belangrijk dat de begeleider zelf blijft mentaliseren en probeert de spanning van de cliënt te verminderen. Dat betekent dat we niet alleen oog moeten hebben voor hoe het met de cliënt gaat, maar ook voor de ouder, verzorger, begeleider of leerkracht die in interactie met de cliënt is. 

Verstoringen in de interactie kunnen zowel te maken hebben met de cliënt als met de ouder/begeleider. Het bevorderen en in stand houden van een veilige gehechtheid bij kwetsbare cliënten geeft de beste uitgangspositie om te werken aan de ontwikkeling van hun mentaliserend vermogen.

Doelgroep 

Cliënten met een verstandelijke (en visuele) beperking en een problematische gehechtheid hebben moeite met hun stress- en emotieregulatie. Ze kunnen minder goed over zichzelf nadenken en hun gevoelens herkennen en uiten. Met andere woorden: hun mentaliserend vermogen is niet of minder goed ontwikkeld. Dit kan leiden tot probleemgedrag of psychische problemen. Mentaliseren Bevorderende Begeleiding kan preventief en ondersteunend worden ingezet.

Voor cliënten met een (visuele-en) licht verstandelijke beperking is een Mentaliseren Bevorderende Therapie in ontwikkeling.

Beschrijving methode 

Mentaliseren is het vermogen om na te denken over de gedachten of emoties die je eigen gedrag of het gedrag van anderen bepalen. Een cursus in MBB is erop gericht om het mentaliseren te bevorderen. De deelnemer ontwikkelt kennis over belangrijke theoretische begrippen: mentaliseren, spiegelen, gehechtheid, epistemisch vertrouwen. Door de praktische invulling van de training worden vaardigheden geoefend in het methodisch kunnen toepassen van de mentaliserende basishouding, verwerf je inzicht in het herkennen van effectief of niet effectief mentaliseren, bij cliënten maar ook bij jezelf.

Tijdsinvestering en materiaal

De tijdsinvestering om de methode te leren is ongeveer 25 uur. Het boek Mentaliseren kan je leren is gratis te downloaden op de website van Bartimeus

Wie kunnen met deze methode werken?

Deze methode is te gebruiken door begeleiders, coördinerend begeleiders, therapeuten, managers, gedragsdeskundigen en andere belangstellenden, die werken met kinderen en volwassenen met een ontwikkelingsbeperking. Het volgen van de cursus Mentaliseren Bevorderende Begeleiding is een randvoorwaarde om de methode goed toe te kunnen passen.

Casus cliënt EVB+

Als Peter gespannen is krijgt hij een donkere blik in zijn ogen. Hij trekt zich terug op zijn kamer en gaat steeds minder contact zoeken met zijn begeleider. Op zijn kamer krabbelt hij zijn nagelriemen stuk, tot bloedens toe. De begeleider heeft hem moeten aanspreken op ‘het pikken van eten’ en vind dat hij het ook zelf maar even moet oplossen. Toch maakt zij zich zorgen om Peter, vooral als zij zijn kapotte vingertoppen ziet. Ze heeft geleerd dat het herstellen van de relatie toch de verantwoordelijkheid van haar als begeleider is. En dat zij het initiatief moet nemen om zowel de relatie als het vertrouwen te herstellen. Ze gaat dit dan ook toepassen en ziet langzaam meer ontspanning bij Peter in zijn gezicht en spieren. 

Onderbouwing bruikbaarheid

  • Ervaringskennis
  • Praktijkkennis
  • Onderzoekskennis

Beoordeling

De effectifiteit van de methode wordt op dit moment onderzocht. Een eerste publicatie over deze methode vind je op Pubmed.

Bronnen

Het boek Mentaliseren kan je leren is gratis te downloaden op de website van Bartimeus

Meer weten over deze methode?

De persoon die deze methode heeft ontwikkeld is Paula Sterkenburg. Paula is te bereiken via het mailadres p.s.sterkenburg@vu.nl of via telefoonnummer 020 - 5988890. De twee organisaties die betrokken zijn bij het voortzettend van de methode zijn Bartimeus en Vrije Universiteit Amsterdam.

Onderdeel van de EVB+ leidraad

Deze methode is onderdeel van de EVB+ leidraad. De EVB+ leidraad is een verzameling van kennisproducten voor de specifieke doelgroep: mensen met ernstige verstandelijke beperkingen en probleemgedrag. Probleemgedrag noemen we ook wel moeilijk verstaanbaar gedrag. 

Deel deze pagina via:

Soort

  • Leidraad
  • Methode
  • Interventie
  • Boek

Taal

Nederlands

Prijs

Gratis