Methode CAIS

Gepubliceerd op: 12-08-2019

Wat wil je krijgen en hoe wil je uitgedaagd worden? De methode CAIS (Communicative Assessment and Intervention System) richt zich op deze belangrijke en communicatieve functie. Met deze methode breng je de wensen van een cliënt in kaart en het gedrag dat daarbij hoort.

Handelingen

Het CAIS bestaat uit een beoordeling (assessment) en een handeling om het probleem op te lossen (interventie). Op basis van de beoordeling onderzoek je als begeleider wat de wensen van het kind zijn. Je maakt daarbij gebruik van handelingen waarbij je een reactie ontlokt zodat er een gesprek op gang komt. Een paar voorbeelden:

het wegzetten van geliefd speelgoed
oogcontact maken
geluid maken of wijzen

Daarna voer je een handeling uit. Het gaat om dezelfde handeling, waardoor een kind leert om zijn wensen kenbaar te maken. Het kind leert bijvoorbeeld niet om alleen geluid te maken, maar daarbij ook te wijzen met zijn vinger. Zodra het kind zijn of haar wens duidelijk maakt, kun je dit gedrag goedkeuren (stimuleren) en stapje voor stapje afbouwen. Het is ook mogelijk om een handeling in de dagelijkse leefomgeving terug te laten komen. Denk bijvoorbeeld tijdens speel- of eetmomenten.

Communicatieve functie

De methode CAIS richt zich dus op een communicatieve functie, namelijk het duidelijk maken wat iemand wil. Dit kan via symbolen (zoals woorden, gebaren en grafische symbolen). Het gedrag wat hierbij zichtbaar is, varieert van 'het reiken naar', kijken tot aan geluid maken. Dit noemen we proto-imperatief gedrag. Bij CAIS gaat het ook om het op gang brengen van sociale activiteiten, zoals het zingen van een lied of het kietelspel. Dit heet imperatief gedag.

Blended learning

Ans Kilkens promoveerde in 2005 op het onderzoek CAIS over het aanleren van gedrag waarbij een kind een object aanwijst en kijkt naar het object van een volwassene. CAIS wordt momenteel alleen nog binnen de Sint Maartens Kliniek ingezet. Samen met onderwijsgroep Punt Speciaal werkt Ans Kilkens aan een blended learning. Het doel is dat externen ook gebruik kunnen maken van het studiemateriaal.

Casus

“Ik kreeg samen met Nathalie de kans om de kracht van ondersteunde communicatie te benoemen. Nathalie is 28 jaar en heeft cerebrale parese. Zij kan niet praten en communiceert met een Tobii computer met eyetracker. Zij typt haar boodschap met haar ogen met behulp van een letterkaart. Haar moeder ontdekte toen Nathalie 6 jaar was dat zij kon lezen. Daarvoor ging iedereen ervan uit dat zij verstandelijk gehandicapt was. Nathalie vertelde wat haar Tobii computer voor haar leven betekent en welke technologische wensen zij nog heeft. We sloten onze presentatie af met onderstaande boodschap: Augmentative and Alternative Communication is never finished and consumer perspectives should play a major role in the design and development of AAC technologies.

Thema's

Thema's

emotioneel welbevinden
interpersoonlijke relaties
persoonlijke ontwikkeling
sociale inclusie
zelfbepaling

Lees meer over de thema's

Onderbouwing bruikbaarheid methode

Research based. Kennis op basis van onderzoek.

Beoordeling. Deze interventie is door de erkenningscommissie beoordeeld als eerste aanwijzingen voor effectiviteit. Lees meer op Databank erkende interventies.

Deze tool is onderdeel van Leidraad EMB in het vizier dat hoort bij onderzoeksprogramma Gewoon Bijzonder.

Downloads