Proefschrift Joanneke van der Nagel

We weten inmiddels dat mensen met een LVB een risicogroep zijn voor het ontwikkelen van verslavingsproblematiek. Maar dat weten we nog niet zo lang. Er werd simpelweg niet aan gedacht of symptomen werden verkeerd geïnterpreteerd. Middelengebruik en verslaving bij mensen met een LVB kon daardoor lang onopgemerkt blijven.

Middelengebruik en verslaving

Joanneke van der Nagel deed in het “Substance use and misuse in Intellectual Disability”-project onderzoek naar het thema. Zij verzamelde gegevens over hoe vaak middelengebruik en verslaving voorkomt onder mensen met een LVB, wat de risicofactoren zijn voor verslaving en hoe middelengebruik bij mensen met een LVB het beste in kaart gebracht kan worden. Begeleiders die meer over dit onderwerp willen weten, kunnen haar proefschrift lezen.

• Download het proefschrift

Casus

Sandra werkt als begeleider in de verstandelijk gehandicaptenzorg. Zij is persoonlijk begeleider van Henk, die “speciale sigaretten” rookt. Vandaag heeft Henk een intake gesprek bij de verslavingszorg. Sandra gaat mee.

Tijdens het gesprek vraagt de behandelaar naar het middelengebruik van Henk. Zij noemt het woord ‘cannabis’, wat Henk niet kent. Hij zegt dat hij het niet gebruikt. Gelukkig is Sandra mee, zij kan tijdens het gesprek ondertitelen en legt de behandelaar uit dat Henk cannabis ‘speciale sigaretten’ noemt.

Wat als Sandra niet mee was gegaan naar het intake gesprek? Hoe had het dan gegaan? Hoe kun je op een goede, begrijpelijke manier middelengebruik in kaart brengen bij mensen met een LVB?

Fase van verslaving

Fase

• Eerste kennismaking
• Experimenteel gebruik
• Geïntegreerd gebruik
• Lichte/matige stoornis
• Matige/ernstige stoornis

​Lees meer over de fasen

Onderbouwing bruikbaarheid

Evidence-based kennis. Kennis op basis van onderzoek naar de werkzaamheid. 

Beoordeling

Joanneke van der Nagel is behandelaar, onderzoeker en docent op het gebied van middelengebruik en verslaving bij mensen met een LVB. Haar promotie onderzoek is uitgevoerd bij de Radboud Universiteit, in samenwerking met Tactus Verslavingszorg en Aveleijn. Het proefschrift bevat 7 wetenschappelijke artikelen over de omvang en risicofactoren van verslavingsproblematiek bij mensen met een LVB. In 2018 was zij genomineerd voor de Dr. Visscherprijs vanwege haar onderzoek. Zij werd eerste.

Bronnen

• VanDerNagel, J. E. L. (2016). “Is it just the tip of the iceberg? Substance use and misuse in individuals with intellectual disability (SumID). Nijmegen: Radboud Universiteit.

Deze tool is onderdeel van Leidraad LVB in het vizier. 

Leidraad LVB in het vizier hoort bij onderzoeksprogramma Gewoon Bijzonder.