‘Tijdig dementie zien betekent tijdig voor de juiste woonplek kunnen zorgen’

Anyuna en Christel van de Hartekamp Groep vertellen in deze vlog over hun deelname aan de proeftuin (H)erken jij dementie:

‘Vanuit de Hartekamp Groep gaat op dit moment veel aandacht naar cliënten met complex gedrag. Het is onze missie om meer aandacht te vragen voor de ouder wordende cliënten. De proeftuin was daar een onderdeel van’, vertelt Christel, manager zorg voor locaties waar vooral ouder wordende cliënten wonen en dagbesteding hebben.

Download de praatkaart

Wat zijn beginnende signalen van dementie? Is er een vermoeden van beginnende dementie bij een cliënt? Op de praatkaart Dementie lees je er meer over. Je downloadt de praatkaart onderaan deze pagina.

Rol van verpleegkundige niet zo duidelijk

Anyuna is student-begeleider van verpleegkundigen. Ze heeft eerder een scriptie geschreven over de rol van verpleegkundige in de gehandicaptenzorg. Uit die scriptie bleek dat die rol niet zo duidelijk is. ‘Dat merkten we ook bij ons binnen de Hartekamp Groep. Vanuit kwaliteit wilde de Hartekamp Groep de beschrijving van de zorg voor de doelgroepen aanpassen. De ouder wordende cliënten vielen daarbij tussen wal en schip. Daar wilden we wat mee doen en iets ontwikkelen om het gesprek op gang te brengen.’

Aan de slag met een werkgroep

Christel en Anyuna zijn een werkgroep gestart met allerlei collega’s uit de organisatie. In de groep zitten onder meer teamleden van wonen, drie gedragsdeskundigen, een ergotherapeut, praktijkverpleegkundige en een manager wonen. Deze werkgroep ging kijken wat het probleem precies was. ‘Bij de locaties in de wijk, waar je bijna zelfstandig kunt wonen, speelt dementie geen grote rol. Maar het kan daar wel beginnen. Zo zagen we dat ouder wordende cliënten te laat de overstap maakten naar een geschikte woning. Dat kwam omdat de juiste kennis over het vroeg herkennen van dementie juist op deze locaties miste. Dat betekent dat verpleegkundigen en begeleiders de signalen niet goed konden opmerken en het dan ook niet snel genoeg oppakten.

Kennis over dementie in de organisatie krijgen

Met de proeftuin wilden we kijken hoe we die kennis in de organisatie konden uitbreiden. Want als je al vroeg signalen ziet van dementie, dan kun je daar wat mee. Niet om iemand een stempel te geven van “dementerend”. Maar door je manier van begeleiden en verzorgen bijvoorbeeld aan te kunnen passen. Maar ook door op tijd te beginnen met kijken naar een aangepaste of andere woonsituatie voor de toekomst’, licht Christel toe.

Enquête liet behoefte aan kennis zien

De werkgroep zette enquêtes uit onder ongeveer 40 teams die met ouder worden cliënten werken. Het doel van de enquêtes was om te kijken of ze iets weten over dementie en hun kennis zouden willen uitbreiden. ‘Daar kwam duidelijk uit dat ze kennis misten en graag meer over dit onderwerp wilden leren’, zegt Christel.

Leertraject ontwikkelen bij de academie

Het plan is om met de Academie van de Hartekamp Groep die uitkomsten te bespreken, omdat ze hier graag een leertraject voor willen ontwikkelen. En Anyuna probeert daarnaast ook student-verpleegkundigen enthousiast te maken voor het vak van verpleegkundige bij de Hartekamp Groep. Verpleegkundigen kunnen in hun rol veel betekenen onder meer in de zorg voor cliënten met dementie. ‘Aan mensen die echt nieuw zijn en bij ons de opleiding volgen, licht ik goed toe wat het vak van verpleegkundige bij ons inhoudt. Je leert hier cliënten voor lange tijd, soms voor het grootste deel van hun hele leven kennen. Dat vraagt volgens mij veel verschillende vaardigheden. Dat is echt iets anders dan werken in een ziekenhuis bijvoorbeeld waar de meeste verpleegkundigen naartoe gaan.’

Praatplaat helpt bij bewustwording

De werkgroep heeft binnen de eigen organisatie een praatplaat gemaakt. De praatplaat helpt bewust te worden van waar je op kunt letten bij het (h)erkennen van dementie bij ouder wordende cliënten. En wat dat betekent voor bijvoorbeeld je stijl van begeleiden, mogelijke aanpassingen van de woning de cliënt, de toekomst van de cliënt en het meenemen van de familie in dit onderwerp. ‘Dankzij alle inspiratie uit de proeftuin zijn we breder gaan kijken en gingen we het goed aanpakken. Voor ons was het echt een springplank!’ zegt Christel enthousiast.

Tips

• De rol van verpleegkundige moet helder zijn, want zij kunnen veel betekenen in de zorg.
• Zorg ervoor dat het gespreksonderwerp in beeld blijft binnen de organisatie. Bijvoorbeeld via een ‘kerngroep ouderen’ die blijft kijken wat er nodig is.
• Zoek ook andere zorgorganisaties op om van elkaar te leren.