Belevingsgerichte zorg

Gepubliceerd op: 09-11-2020

Bij belevingsgerichte begeleiding staat een respecterende houding en lichaamssignalen begrijpen centraal. Het is een verzamelnaam voor andere methoden, zoals Validation, reminicentie, zintuigstimulering en warme zorg.

Bij Belevingsgerichte zorg en Validation staat het accepteren van de ander centraal. Als begeleider kun je een bepaalde houding aannemen, waardoor je cliënt zich meer gewaardeerd voelt. Belangrijk daarbij zijn:

een respectvolle houding
goed luisteren
(mee)kijken
volgen (oogcontact)
lichaamssignalen begrijpen

De termen Belevingsgerichte zorg en Validation worden vaak door elkaar gebruikt. De Validation methodiek is een geregistreerde methodiek en mag dus niet zonder meer worden toegepast. Daarom werd deze methodiek in aangepaste vorm in Nederland toegepast onder de naam Belevingsgerichte zorg. Inmiddels is Belevingsgerichte zorg uitgebreider dan Validation. Het is een verzamelnaam voor andere methodieken geworden. Zoals Validation, reminiscentie, zintuigstimulering en warme zorg.

Casus oudere cliënt

Mevrouw van den Berg dementeert en is erg onrustig. Steeds wil ze weg om naar haar ouders te gaan. Haar ouders zijn echter al ruim tien jaar gelden overleden. Hoe kan je als team goed omgaan met dementerende cliënten?

Casus cliënt met EMB

Maisa houdt van uitslapen en het ontbijt is een ramp voor haar. Het ontbijt hoort er nu eenmaal bij en iedereen wordt om dezelfde tijd gewekt. Het humeur van Maisa wordt er niet beter op. Hoe kunnen de begeleiders vanuit Belevingsgerichte zorg beter aansluiten bij de behoeften van Maisa?

Uitkomst: Maisa wordt nu als laatste gewekt en uit bed gehaald, ze hoeft niet in de woning te ontbijten en mag meteen door naar de dagbesteding. De boterham gaat mee in een trommeltje en rond 10 uur heeft ze trek en kan ze die vlot naar binnen werken. Het humeur van Maisa is ‘s ochtends nog steeds niet om over naar huis te schrijven, maar het levert geen strijd meer op.

Doelgroepen en thema's

Doelgroep

Ouderen met ernstige lichamelijke beperkingen
Ouderen met ernstige meervoudige beperkingen
Ouderen met moeilijk verstaanbaar gedrag
Ouderen met psychogeriatrische problematieken
Vitale ouderen

Lees meer over de doelgroep Ouderen

Thema's

Emotioneel welbevinden

Lees meer over thema's

Onderbouwing bruikbaarheid voor oudere cliënten

Evidence based. Kennis op basis van onderzoek naar de werkzaamheid.

Beoordeling

De effectiviteit van Validation en Belevingsgerichte zorg zijn niet aangetoond. Begeleiders waarderen de methodieken wel. Bronnen:

Artikel: Validation therapy for dementia. Cochrane Database of Systematic Reviews
Artikel: Effects of emotion-oriented care in homes for the elderly (download onderaan de pagina als pdf)
Artikel: The effect of integrated emotion-oriented care versus usual care on elderly persons with dementia in the nursing home and on nursing assistants: A randomized clinical trial.
Artikel: Het effect van belevingsgerichte zorg op ouderen met cognitieve stoornissen en gedragsproblemen in verzorgingshuizen.

Onderbouwing bruikbaarheid cliënten met EMB

Practice based. Kennis op basis van praktijkervaringen van professionals en ervaringskennis van ouders.

Beoordeling

Momenteel is de werking van belevingsgerichte zorg bij mensen met EMB nog niet onderzocht. In de praktijk zijn er wel positieve ervaringen met de methode.

Bron: Interview met Barbara Wijnand over de miMakkus methode (download onderaan de pagina als pdf)
Bron: Factsheet Belevingsgerichte Zorg verstandelijk gehandicapten, De Twentse Zorgcentra (download onderaan de pagina als pdf)
Bron: Platform EMG

Deze tool is onderdeel van Leidraad Oud en Gelukkig en onderdeel van Leidraad EMB in het vizier.

Downloads